Het aanbieden van gratis mondzorg aan minima moet een vervolg krijgen. Verschillende fracties willen wel inzage in de financiële gevolgen en benadrukken dat dit eigenlijk in Den Haag opgelost moet worden.
Inwoners in de gemeente met een laag inkomen kunnen vanaf 1 april vorig jaar hun tandartsbezoek bij de gemeente declareren. Onder meer controles en het vullen van gaatjes worden dan vanuit de bijzondere bijstand vergoed. De regeling geldt voor inwoners met een inkomen tot 120 procent van het sociaal minimum. In de eerste vier maanden kwamen er 467 aanvragen binnen waarvan uiteindelijk 332 declaraties werden toegekend. Afwijzingen waren in de meeste gevallen vanwege te veel draagkracht of omdat het om kosten voor kronen en vergelijkbare behandelingen die buiten de reguliere vergoeding vallen.
Freek Wolffensperger (tandarts): “Het is goed om dit door te zetten”
Freek Wolffensperger is tandarts in de stad: “Ik heb met verschillende collega’s gesproken en wat ik hoor is dat het heel goed werkt. De drempel om gebruik te maken van de diensten van een tandarts of mondhygiënist is hierdoor heel laag. Ook de vorm spreekt ons aan. Als tandartsen hebben we het heel druk. De tijd die we aan administratie moeten besteden, kunnen we niet aan patiënten besteden. Bij deze constructie kunnen mensen de vergoeding zelf aanvragen en kunnen ze zelf de offerte indienen. De regeling bestaat nu één jaar en wij denken dat het goed is om deze door te zetten. Een punt van aandacht is wellicht om ook naar vluchtelingen te kijken en hen in de regeling op te nemen. En daarnaast zien we dat het maximumbedrag dat aangevraagd kan worden behoorlijk ruim is. Hier zou ook naar gekeken kunnen worden.”
Daan Brandenbarg (SP): “Er wordt hiermee flink geïnvesteerd in preventieve mondzorg”
De fractie van de SP is blij met de regeling. Daan Brandenbarg: “Deze regeling is vrij uniek in Nederland. We vergoeden hiermee vrijwel alle kosten voor mondzorg voor mensen die dit normaal niet zouden kunnen doen. We zien dat deze regeling ook een flinke investering in preventieve mondzorg is. Dat is enorm belangrijk. Aanvragen komen met name uit de wijken waar dit het meeste nodig is. Mensen die voor het eerst weer naar de tandarts gaan, zijn daarmee ook een voorbeeld voor hun kinderen, waardoor ook zij de noodzakelijke controles krijgen.”
“Eigenlijk zouden we geen landelijk wanbeleid moeten repareren”
Brandenbarg zijn partij wil dat het een vervolg krijgt. “Maar wel vinden wij het absurd dat we dit moeten betalen uit armoedemiddelen. Dit zou vanuit het basispakket betaald moeten worden. We zouden hier eigenlijk helemaal niet landelijk wanbeleid moeten repareren. De PVV liet bij de verkiezingscampagne weten dat ze dit terug willen brengen in het basispakket. Nu is die partij de grootste geworden en er wordt gezegd dat er onderzoek gedaan gaat worden, waarvan de resultaten in 2028 worden verwacht.” Het stellen van een maximumbedrag per persoon vindt de SP wel lastig: “Dat is een dilemma. Enerzijds heb je het over een groep mensen die met jaren achterstallig onderhoud bij de tandarts komt. Daar valt best wel wat aan de sleutelen. Aan de andere kant kun je meer mensen bereiken door een maximum in te stellen. Om die knoop door te kunnen hakken wachten we de evaluatie af.”
Irene Huitema (PvdA): “Mensen durven niet te lachen”
Die evaluatie wordt komende zomer, voor de behandeling van de voorjaarsbegroting, verwacht. Irene Huitema van de PvdA: “Met deze regeling nemen we een zorg weg. Een ongezond gebit leidt tot fysieke en pijnlijke klachten, maar heeft ook een sociale impact. Mensen durven bijvoorbeeld niet te lachen. En het heeft ook directe, medische gevolgen. Het hebben van een slecht gebit hangt samen met hart- en vaatziekten. Preventieve zorg is belangrijk. Regelmatig je gebit laten controleren zorgt ervoor dat de kans kleiner is dat je doorverwezen moet worden naar zwaardere zorg. Door dit beleid gaan we de tweedeling tegen die landelijk wordt vergroot door mondzorg niet op te nemen in de basiszorg. Wat de PvdA betreft is dit ook geen tijdelijke voorziening maar een voorziening die past bij het sociale gezicht van deze gemeente.”
Peter Rebergen (ChristenUnie): “We repareren wat landelijk wordt nagelaten”
Andere fracties zijn ook positief maar tegelijkertijd ook voorzichtig. Peter Rebergen van de ChristenUnie: “Het geven van een vergoeding voor mondzorg aan minima past bij het barmhartige beleid dat deze gemeente nastreeft. We repareren wat landelijk wordt nagelaten. De wethouder heeft aangegeven dat er voor de behandeling van de voorjaarsbegroting nog een uitgebreide evaluatie komt. Die willen we eerst afwachten voordat we iets kunnen zeggen over een eventuele voortzetting.” Elisabeth Akkerman van de VVD: “Ook wij willen eerst de evaluatie afwachten om te beslissen hoe we verder willen. We willen bijvoorbeeld ook weten wat dit betekent voor mensen die net buiten deze vergoeding vallen, die zich tussen wal en schip bevinden.”
Tycho Wuestman (Student & Stad): “Sceptisch over lobby”
Om mondzorg in het basispakket op te nemen wordt er door verschillende partijen een lobby voorgesteld. Tycho Wuestman van Student & Stad is kritisch: “In principe zijn we helemaal voor dit plan. Maar we zijn sceptisch over de lobby. Er ontbreken op dit moment dertig zetels in de Tweede Kamer om tot een meerderheid te komen.” Brandenbarg: “Maar als een lobby een keiharde georganiseerde actie wordt met tandartsen en mensen die zich inzetten dat dit nodig is, heeft dit dan uw steun?” Wuestman: “Dit past in het straatje van de SP. En volgens mij is uw partij in Den Haag hier ook al druk mee bezig.”
Wethouder Eelco Eikenaar (SP): “Er is veel werk te doen”
Wethouder Eelco Eikenaar (SP) is het met verschillende fracties eens dat de gemeente hiermee eigenlijk landelijk beleid uitvoert: “Als mondzorg in het basispakket was opgenomen, was dit niet nodig geweest. Een lobby zullen we met kracht inzetten. Ik ben het met de SP eens dat de brief van de minister niet veel perspectief biedt. Het jaar 2028 is ver weg. Het voelt daarom dat het vooruit wordt geschoven. Student & Stad merkt terecht op dat er nog veel zetels te winnen zijn om tot een meerderheid te komen. Er is veel werk te doen.”
“Menselijke waarde”
Eikenaar: “Sociaaleconomische verschillen uiten zich in de kwaliteit van het gebit; dat heeft enorme consequenties. Ziektes, pijn en sociale gevolgen, zoals niet durven lachen uit schaamte voor het gebit, kunnen hieruit voortkomen. Er wordt gesteld dat dit beleid economische gevolgen heeft: dat mensen met een goed gebit volop gaan werken. Maar laten we beginnen met de menselijke waarde. Wanneer mensen zich gewaardeerd voelen en goed in hun vel zitten, zal alles beter gaan en kunnen ze wellicht ook weer aan het werk. Dat is de reden waarom we dit doen. Dat mensen weer naar de tandarts kunnen gaan zonder bang te hoeven zijn voor de financiële consequenties.”
“Kijken naar een maximumbedrag kan een mogelijkheid zijn”
Voortzetten van het beleid brengt volgens de wethouder uitdagingen met zich mee omdat de financiële positie van de gemeente niet florissant is. “Maar we willen alles op alles zetten om dit voort te zetten. Kijken naar een maximumbedrag per persoon kan daarbij een mogelijkheid zijn.” Ondanks de uitleg overwegen de VVD en de PvdA om bij de eerstvolgende raadsvergadering moties in te dienen. De motie van de PvdA gaat zich richten op vluchtelingen om deze ook van de regeling gebruik te laten maken.
