Komst NAVO-expositie leidt tot pittig debat: “Angst zaaien brengt vrede niet dichterbij”

Op het Akerkhof is vanaf heden een foto-expositie van de NAVO te zien die maandag officieel geopend wordt door wethouder Carine Bloemhoff (PvdA). Tot en met 25 april worden er in het kader van deze NAVO-tour ook gastlessen aangeboden op scholen. De komst van de NAVO leidt in de politiek tot zorgen bij de SP en de Partij voor de Dieren.

“Het is belangrijk om de historie te kennen”, vertelt Bloemhoff. “Komende week is het tachtig jaar geleden dat Groningen bevrijd werd door de Canadese geallieerden. In de jaren na de oorlog was er onder de landen veel bereidheid om elkaar te helpen en te ondersteunen. Het principe dat eigenlijk de basis is waar de NAVO op is gebaseerd: een aanval op één is een aanval op allen. Ik denk dat het juist in deze tijd belangrijk is om dat te beseffen. Deze solidariteit en collectieve verdediging hebben ervoor gezorgd dat de Koude Oorlog een Koude Oorlog bleef en de Russen niet ons land binnen zijn gemarcheerd. Daarom is het belangrijk om de kinderen te leren wat de waarden van Westerse democratieën zijn. Ook omdat veel kinderen in de journaals de oorlog volgen en zich daar ongerust over maken.”

NAVO door Nederland
Toch vinden de fracties van de SP en Partij voor de Dieren het niet goed dat de NAVO in Groningen is neergestreken. Het reizend programma ‘NAVO door Nederland’ laat bezoekers ontdekken wat de betekenis is van vrede en veiligheid. Dit gebeurt met verschillende activiteiten, waaronder een fototentoonstelling, een game en een debat in een theater in Groningen.

Hans de Waard (SP): “Is dit de boodschap die we aan kinderen mee willen geven?”
Hans de Waard van de SP: “Een tijd geleden heb ik een boek gelezen over het ontstaan van de Eerste Wereldoorlog (1914-1918, red.). De conclusie van dit boek is mij bij gebleven. Niemand wilde die oorlog. Doordat mensen zich onveilig voelden gingen landen zich sterker bewapenen en werden legers gemobiliseerd. Voor men het wist was men in een bloedige oorlog terecht gekomen. Het lijkt eng veel op wat er momenteel in Europa gebeurt. Daarom is mijn partij behoorlijk kritisch op de komst van de NAVO die juist graag wil militariseren. Moeten we mensen van defensie in de klas willen hebben? En moeten we willen dat er een e-sportstoernooi wordt georganiseerd waarin oorlogssituaties worden gesimuleerd? Is dit de boodschap die we aan kinderen mee willen geven?”

Rik Heiner (VVD): “Om in vrede te kunnen leven zijn wapens nodig”
De uitspraken leiden tot een debat met de VVD. Rik Heiner: “Dit jaar is het tachtig jaar geleden dat Groningen bevrijd werd. Die bevrijding werd gedaan met wapens. Om in vrede te kunnen leven zijn wapens nodig. Als we er voor kiezen om kinderen geen informatie te geven en te vertellen dat het wel goed komt, dan sluit dat toch niet aan bij de realiteit?” De Waard: “Ik vind het een vrij bijzondere boodschap dat we ons maar moeten bewapenen en bang moeten zijn voor de ander. Volgens mij moet je je afvragen waarom een bevrijding nodig was. Omdat er ooit een oorlog is ontstaan. En precies dat willen we voorkomen. Als je er voor kiest om meer wapens aan te schaffen en meer militairen op te leiden, dan wordt een oorlog op een gegeven moment onvermijdelijk.”

“Als we niets doen, dan komt de oorlog hier naartoe”
De VVD begrijpt de SP niet. Heiner: “Maar er is toch al oorlog? In Oekraïne wordt een bloedige strijd uitgevochten. Als we niets doen, dan komt de oorlog hier naartoe. We moeten ons daarop voorbereiden. In Rusland is er een tiran aan het wind die dingen wil doen waar wij niet vrolijk van worden. Je kunt hier niet je hoofd voor in het zand steken.” De Waard: “Ik vind het een hele bijzondere stelling van zaken. In Europa is er in de afgelopen eeuw twee keer een wereldoorlog ontstaan. En dan ondertussen zeggen dat daar een tiran zit, en dat die oorlog hier toch wel komt. Als we dat blijven zeggen, dan komt er nooit vrede.”

Etkin Armut (CDA): “Moeten we in de naïeve gedachte leven dat veiligheid vanzelfsprekend is?”
Het CDA noemt het juist verstandig om leerlingen op een goede en passende manier te informeren. Etkin Armut: “Dat past ook bij het burgerschap dat wij belangrijk vinden. Voor de samenleving is het in de breedte ook iets waar we belang bij hebben. Maar vindt de SP dan dat we in een naïeve gedachte moeten leven dat veiligheid vanzelfsprekend is? Juist in deze tijd is samenwerking van landen belangrijk en dat mensen goed weten wat oorlog en vrede is.” De Waard: “Weten wat oorlog is, dat wordt door de NAVO prima verbeeld met een videobeeld. Dat het CDA dit zegt, verwondert mij. De NAVO wil militariseren. Er moet meer geld uitgegeven worden aan wapens ten koste van alles. Het is een naïef standpunt, zeker als je de geschiedenis van Europa kent. Je moet toch aan kinderen meegeven hoe je vrede bewaart?”

Wethouder Carine Bloemhoff (PvdA): “NAVO werkt sinds oprichting aan wereldvrede”
Wethouder Bloemhoff maakt bezwaar tegen de indruk die gewekt wordt dat de NAVO een oorlogsmachine zou zijn. “De NAVO werkt sinds de oprichting aan wereldvrede. Het is daarom belangrijk om kinderen mee te geven wat het belang is van westerse waarden en dat we voor elkaar als landen instaan. Ik denk dat het heel mooi is dat er een programma is waarbij kinderen kunnen leren wat de NAVO is en wat de betekenis ervan is. Daarom hebben we als college ook besloten om hier aan mee te werken en dit te faciliteren.”

“Scholen kunnen hier vrijwillig aan meedoen”
Bloemhoff: “We leggen dit niet aan de scholen op. Als scholen hier aan mee willen doen, dan is dit vrijwillig. De keuze is bij de schoolbesturen gelegd. Het programma dat aangeboden wordt is samengesteld door verschillende organisaties. Als gemeente hebben we er beperkt invloed op gehad. Wel hebben we gezegd dat we het belangrijk vinden dat er aansluiting wordt gezocht met tachtig jaar vrijheid.” De wethouder vertelt verder dat de NAVO niet de enige organisatie is die gastlessen verzorgd op scholen. Ook andere organisaties, zoals de Vredesstichting, die gesubsidieerd wordt door de gemeente, verzorgt gastlessen: “Er wordt aan kinderen een heel breed palet aangeboden.”