De gemeenteraad van Groningen stelt komende woensdagmiddag, tijdens een extra raadsvergadering, het profiel van de nieuwe burgemeester vast. Als de raad akkoord gaat, kan er vanaf de vrijdag erna gesolliciteerd worden op de functie.
De profielschets is de afgelopen maanden opgesteld door een vertrouwenscommissie binnen de gemeenteraad en mede tot stand gekomen door input van inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners. Ruim 4.240 inwoners vulden een vragenlijst in met hun wensen voor het profiel van de nieuwe eerste burger van Stad. Ook de kinder- en loco-kinderburgemeester gaven hun visie.
Hieruit blijkt, zo meldt de vertrouwenscommissie, dat inwoners het belangrijk vinden dat de burgemeester verbindend, integer en zichtbaar is. “U zoekt verbinding in tijden van onrust en treedt daadkrachtig en duidelijk op wanneer dat nodig is”, zo staat onder meer in de concept-profielschets. “U heeft oog voor mensen in de verdrukking, voor andersdenkenden en voor minderheden. Openheid en integriteit en zelfreflectie zijn dan ook leidende waarden waar u als bestuurder invulling aan geeft.”
Ook moet de nieuwe burgemeester een achtergrond hebben in het bestuur en/of in het domein veiligheid, bij voorkeur in (semi-) publieke organisaties. Een uitgebreid (Haags) bestuurlijk netwerk is een vereiste. Verder zijn de basiscondities die voor elke burgemeester gelden ook van toepassing op de nieuwe burgemeester van Groningen: integer, herkenbaar, onafhankelijk, verbindend en stressbestendig.
Wat vinden inwoners?
Inwoners vinden het, aldus de vertrouwenscommissie, vooral belangrijk dat de nieuwe eerste burger van Stad verbindend, integer en zichtbaar is. Deze eigenschappen werden respectievelijk 1.835, 1.695 en 1.310 keer genoemd. Daarnaast moet de nieuwe burgemeester zich richten op goed en integer bestuur (2.056 keer genoemd), openbare orde en veiligheid (1.897) en het vertegenwoordigen van álle inwoners (1.776).
Hoe nu verder?
Na goedkeuring door de gemeenteraad wordt de vacature gepubliceerd in de Staatscourant en op de website van de provincie Groningen. Kandidaten kunnen vanaf 17 januari solliciteren. Die vacature is in principe open voor iedereen: sollicitanten richten hun brief aan Zijne Majesteit de Koning, maar versturen die brief met CV aan de commissaris van de Koning.
De commissaris van de Koning (René Paas) gaat vervolgens bij politie en justitie na of de kandidaten geschikt zijn uit juridisch oogpunt. Een uitgebreid strafblaf zal de nieuwe burgemeester van Stad dus niet hebben. Paas maakt vervolgens een lijstje met kandidaten die kans zouden kunnen maken op de ambtsketting. Daarna mogen de leden van de vertrouwenscommissie weer hun licht over dit lijstje laten schijnen. Ook zij strepen namen weg en gaan vervolgens sollicitatiegesprekken voeren. Daar rollen twee kandidaten uit, waar de gemeenteraad als geheel vervolgens een uitgesproken nummer één van kiest.
Ministerraad heeft laatste woord
Maar beide namen gaan vervolgens terug naar Den Haag, met een advies van de commissaris van de Koning. Minister Uitermark laat de als eerste aanbevolen kandidaat screenen door de AIVD en kijkt of de kandidaat financieel geen lijken in de kast heeft. Mocht dat wel het geval zijn, wordt de ‘nummer twee’ uitgenodigd voor een gesprek. Uitermark heeft vervolgens zelf ook een gesprek met de nieuwe burgemeesterskandidaat. Omdat Groningen een grote stad is (meer dan 50.000 inwoners) mag Uitermark niet zomaar zelf haar fiat geven over de kandidaat. De hele ministerraad moet het eens zijn met de benoeming.
Als de kandidaat ook hier groen licht krijgt, wordt de nieuwe burgemeester van Groningen benoemd. Dat gebeurt officieel bij Koninklijke besluit, maar René Paas zal de nieuwe burgemeester van Groningen gaan benoemen.