De gemeenteraad heeft woensdag ingestemd met een plan waarbij projectontwikkelaars gaan betalen voor de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving. Voorheen gebeurde dit al ten dele, maar met het nieuwe voorstel wordt het overal gelijkgetrokken.
Het voorstel is een onderdeel van het Nota Kostenverhaal 2024. Projectontwikkelaars die een nieuwbouwplan realiseren gaan met het plan 41 euro per vierkante meter betalen. Dit geld komt in een pot waarmee bijvoorbeeld wegen, fietspaden en parken aangelegd kunnen worden. Maatschappelijke voorzieningen en sociale huurwoningen die onder partijen vallen waarmee gemeentelijke prestatieafspraken zijn gemaakt, vallen niet onder de bijdrage.
Elisabeth Akkerman (VVD): “Unieke kans om bouwers naar ons toe te trekken”
Vorige week zorgde het onderwerp nog voor een verhit debat. Reden voor de VVD, Stadspartij 100% voor Groningen, Partij voor het Noorden en de PVV om met een amendement te komen. Elisabeth Akkerman van de VVD: “De gemeente heeft zowel in 2022 als in 2023 niet het aantal woningen gebouwd dat we wilden bouwen. Wettelijk is elke gemeente verplicht om een bedrag te vragen voor de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving. Het gemeentebestuur wil dit vastleggen op 41 euro per vierkante meter, wij stellen voor om dit te verlagen naar het symbolische bedrag van één euro. Daarmee creëren we een unieke kans om bouwers naar ons toe te trekken, en dat ze niet vluchten naar andere gemeenten.”
Terence van Zoelen (Partij voor de Dieren): “Waar staat de één euro voor?”
De Partij voor de Dieren tast nog in het duister. Terence van Zoelen: “Het is mij allesbehalve helder wat de VVD wil. Waarom schrapt u niet alles? En waar staat de één euro voor?” Akkerman: “De één euro is een heel catchy getal dat op zal vallen. Wettelijk moeten we deze bijdrage vragen. Het idee is dat het geld naar wegen en parken gaat, maar daar hebben we de ozb al voor. Dus met dit amendement maken we Groningen aantrekkelijker voor bouwers, en voldoen we nog steeds aan de regelgeving.”
Rico Tjepkema (PvdA): “Waar gaat de ‘vroempartij’ de wegen van betalen?”
Rico Tjepkema van de PvdA: “Dat de VVD wil dat er meer woningen gebouwd gaan worden, dat willen wij ook. Maar om dat te kunnen doen heb je wel deze bijdrage nodig van investeerders. Dus waar haalt de VVD het geld vandaan? Of willen jullie dat het voor de rekening komt van de belastingbetaler?” Akkerman: “Als gemeente is het belangrijk dat we ons houden bij de kerntaken. Het aanleggen van wegen is juist iets dat je verwacht dat de gemeente dit doet.” Tjepkema: “Maar waar gaat de ‘vroempartij’ de wegen ven betalen? Wij hebben dat geld niet op de plank liggen. Waar komt het vandaan?” Akkerman: “We moeten de begroting er bij pakken en bekijken wat de kerntaken zijn. De overheid hoeft ook niet alles te doen. Als je je bij de kerntaken houdt, houd je geld over, ook omdat er al ozb wordt betaald.”
Hans de Waard (SP): “Ontwikkelaars liggen nu aan een soort subsidie-infuus”
Hans de Waard van de SP: “Het is een interessant idee van de VVD. Ontwikkelaars praktisch niets laten betalen voor de gebiedsontwikkeling waar ze wel van profiteren. Immers als de gemeente de omgeving mooi gaat maken stijgt de waarde van de huizen, waarbij dit geld allemaal in de zakken van de ontwikkelaars verdwijnt. Ontwikkelaars liggen nu aan een soort subsidie-infuus, en dat wil de VVD alleen maar vergroten. Als je huizen kan bouwen, dan kun je toch ook prima een weg aanleggen?”
Leendert van der Laan (Partij voor het Noorden): “Kosten zullen doorberekend worden aan de koper van een woning”
Niet alleen de VVD is tegen. Ook de Partij voor het Noorden. Leendert van der Laan: “Dit plan gaat niet bijdragen aan het sneller bouwen van huizen. De kosten zullen door de ontwikkelaar doorberekend gaan worden aan de koper van een woning of appartement. Er komt vijf- of zesduizend euro bij per woning. En er komt al veel op mensen af: de rente die stijgt, het aanschaffen van warmtepompen, het verduurzamen. Woningen zijn straks alleen nog betaalbaar voor mensen die 100.000 euro per jaar verdienen. Dat we alleen rijke inwoners in onze gemeente willen hebben wonen kan een keuze zijn, maar dat is niet de onze.”
“Aannemers verdienen helemaal niet zoveel”
Daar reageert Van Zoelen op: “In deze sector wordt door ontwikkelaars heel veel geld verdiend. Is het dan niet normaal dat je een beetje geld terug gaat vragen om de mobiliteit te verbeteren?” Van der Laan: “Aannemers verdienen niet zoveel. Ja, er zullen projecten zijn waar dat wel gebeurd. Maar soms verdienen ze ook heel weinig. Hou eens op met die beeldvorming dat aannemers multimiljonairs zijn.” Tjepkema: “De bijdrage vragen we al, maar we maken het nu uniform. De marktpartijen verdienen geld. Zij kunnen dan toch een bijdrage leveren in plaats dat we dit neerleggen bij de Groningers?” Van der Laan: “Het is echt onjuist als gezegd wordt dat deze bijdrage altijd gevraagd wordt. Dit gebeurt soms.”
Wethouder Rik van Niejenhuis (PvdA): “Dit gaat zorgen voor snelheid en lagere prijzen”
Wethouder Van Niejenhuis ziet het voorstel echter zonnig in: “Waar iedereen het hier over eens is, is dat we huizen willen gaan bouwen en dat we de woningnood op willen lossen. Ik ben er van overtuigt dat dit plan gaat zorgen voor lagere prijzen en meer snelheid. Het eerste argument is de marktwerking. Ontwikkelaars verkopen huizen volgens de marktprijs. Niet volgens de kostprijs. In dit geval gaat het dus om de maximale prijs. Is het dan niet logisch dat we een klein deel daarvan gebruiken om de omgeving in te richten zodat we die woningen überhaupt kunnen bouwen?”
“Bouwers staan te popelen om hier aan de slag te mogen gaan”
Van Niejenhuis vertelt verder: “Bouwers staan in Groningen te popelen om hier te mogen gaan bouwen. Dat de doelstellingen van het aantal woningen de afgelopen jaren niet zijn behaald heeft te maken met de rentestand en de prijs van bouwmaterialen die door de oorlog in Oekraïne flink gestegen zijn. Ook is er een gebrek aan bouwkavels. De komende twee jaar gaan we het tempo flink opvoeren. Deze nota gaat de bouw versnellen. Er hoeft niet langer onderhandeld te worden omdat van tevoren bekend is welke bijdrage gevraagd wordt. In een stad, hier niet ver vandaan, is tien jaar onderhandeld met ontwikkelaars. Toen deze nota op tafel lag was het binnen drie maanden beklonken. Ontwikkelaars houden er rekening mee, gaan de grond goedkoper inkopen. Het drukt de prijzen en het geeft de mogelijkheid om kwaliteit in te brengen.”
Het amendement wordt door de raad verworpen. Negen raadsleden stemmen voor, 34 tegen. Het hoofdvoorstel wordt aangenomen: 34 raadsleden stemmen voor, negen tegen.
