De gemeente is voornemens om het volledige ‘Stadse’ bezit van het Groninger Monumentenfonds (GMF) over te nemen. Dat liet het college woensdag weten in een voorstel aan de gemeenteraad. Zeven monumentale panden in Stad komen daarmee (deels) weer in gemeentelijk bezit. Daarnaast komt ook de Stadsschouwburg weer volledig in handen van de gemeente.
Met de overname van de zeven panden (de Watertoren aan de Noorderbinnensingel, het Pomphuis aan het Lage der Aa, het Lopster Veerhuis aan het Damsterdiep, het Regulateurshuis aan de Kolendrift, de Theekoepel in het Sterrebos en de dubbele loods op het voormalige CiBoGa-terrein) is ongeveer 2,2 miljoen euro gemoeid, als ook de gemeenteraad hiermee instemt. De gemeente betaalt daarmee ook een forse schuldenlast aan leningen die eerder zijn verstrekt voor de panden. De verkoopprijs voor de panden zelf komt uit op ongeveer negen ton, met grote verschillen in prijs voor de panden. Zo wordt er voor het Regulateurshuis en de Theekoepel slechts een symbolische euro betaald.
“Erfgoed is van grote economische en maatschappelijke waarde. Het geeft karakter en sfeer aan de stad en draagt zo bij aan de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van Groningen”, schrijft het college over de overname. “Het is daarmee ook een belangrijke economische factor. Investeringen in erfgoed hebben een multipliereffect, terwijl erfgoed eveneens een troef is voor de vrijetijdseconomie, het toerisme en het vestigingsklimaat. We willen dat dit erfgoed ook in de toekomst van waarde blijft voor de stad.”
De zeven panden die de gemeente overneemt (buiten de Stadsschouwburg) vallen volgens het college onder de noemer ‘onrendabel vastgoed’. “De meeste monumenten redden zich prima in het economisch verkeer. Ook zonder subsidies worden ze in stand gehouden. Er is echter ook onrendabel erfgoed, zoals kerken, scholen, industrieel erfgoed en dergelijke. (..) Maar het belang van erfgoed (..) maakt dat de stedelijke monumenten nu worden teruggenomen door de gemeente.”
Stadsschouwburg terug in gemeentelijke handen
Ook de Stadsschouwburg was tot nu toe eigendom van het Groninger Monumentenfonds, wat zichzelf gaat opheffen. De gemeente is nog steeds aandeelhouder binnen dit fonds. In overleg met de andere aandeelhouders is besloten dat de gemeente in ieder geval het Stadse deel van de panden die het GMF in handen had over te nemen. Daar hoort ook de Stadsschouwburg bij, die inmiddels al in gemeentelijk handen is. Dit is in een tot nu toe geheime brief in mei al medegedeeld aan de gemeenteraad.
De Stadsschouwburg werd in 2015 voor het symbolische bedrag van één euro verkocht aan het GMF. Dat gebeurde toen, zodat er een speciale subsidie voor kon worden aangevraagd voor de grote verbouwing van het theater. Wat er nu voor de Stadsschouwburg betaald is, is (nog) niet duidelijk en ook de (toekomstige) kosten voor onderhoud van het gebouw zijn nog niet openbaar gemaakt.
Forse onderhoudskosten
De meeste van de panden die de gemeente nu overneemt zijn constructief in redelijke staat, maar de gebouwen zijn veelal slecht onderhouden. Dat betekent dat de gemeente ook in de buidel moet gaan tasten om de panden weer in goede staat te brengen. In totaal staat er voor bijna een half miljoen aan achterstallig onderhoud te wachten voor zes van de panden. De gemeente verwacht daarnaast dat de zeven panden (met de Stadsschouwburg buiten beschouwing) jaarlijks 450.000 euro gaan kosten.
Een apart geval binnen de vastgoedportefeuille van het GMF die de gemeente nu overneemt is het Prinsenhof, wat voor de helft in handen is van het hotel wat erin gevestigd is. De gemeente stelt dat hier weinig tot geen onderhouds- en exploitatiekosten mee gemoeid zullen zijn en blijft, via een aparte B.V, gedeeltelijk eigenaar van het pand.
Ook de Jan Menze van Diepenstichting, Libau, de Stichting Oude Groninger Kerken, Waterschap Noorderzijlvest, de Stichting Scholten Kammingafonds, de gemeente Veendam en failliete TCN SIG zijn aandeelhouder in het Groninger Monumentenfonds. Wat zij gaan doen met het overgebleven vastgoed wat zich elders in de provincie bevindt, is (nog) niet bekend.
