Het uitgaansgebied in de binnenstad wordt na de vele incidenten niet aangewezen als veiligheidsrisicogebied. Burgemeester Roelien Kamminga (VVD) denkt dat een mix van maatregelen doeltreffender is om de problemen aan te pakken.
De motie om de binnenstad aan te wijzen als veiligheidsrisicogebied was ingediend door het CDA. Jalt de Haan: “De Groningse nacht is er om te koesteren. Ondanks dat het de gemeente bruisend maakt, zien we ook dat de veiligheid onder druk staat. De ernst van de geweldsincidenten neemt toe. In het actieplan om veilig uitgaan mogelijk te maken, wordt een breed pakket aan maatregelen besproken. Daarbij gaat het veel over preventie en wat mijn fractie betreft te weinig over repressieve maatregelen. Daarom denken wij dat een verkenning naar een veiligheidsrisicogebied een goede oplossing zou zijn.”
De Haan vervolgt: “Een veiligheidsrisicogebied geeft de politie de mogelijkheid om mensen in dit gebied preventief te fouilleren. Wat mijn fractie betreft blijven we overigens niet hangen in alleen verkennen, maar gaan we ook snel over tot invoering. Deze mening delen niet alleen wij, maar ook de nachtburgemeester vindt het een goed idee, evenals hoogleraar Heinrich Winter van de RUG, die denkt dat het een effectief middel kan zijn.”
Andere partijen zijn minder enthousiast. Jahir Scoop van de PvdA is bijvoorbeeld bang dat het leidt tot etnisch profileren; een zorg die D66 deelt. De Haan: “Wij denken dat het een effectief middel is. Dat zegt ook Winter. En vanwege de grote problemen die er spelen in onze binnenstad, hebben we niet de luxe om dit niet te doen.” Femke Folkerts van GroenLinks: “Met uw uitspraken over Winter refereert u naar een artikel. Maar in datzelfde artikel staat ook dat het effect van zo’n veiligheidsrisicogebied niet te meten is op effectiviteit. Hoe wilt u het effect dan vaststellen?” De Haan: “Door het goed te evalueren. Dat de nachtburgemeester en de nachthoreca hierachter staan, is niet voor niets. We hebben dit keihard nodig.”
‘Cherry picking’
Janette Bosma van Partij voor de Dieren is kritisch: “Wat ik heel kwalijk vind, is dat het CDA hier aan ‘cherry picking’ doet. Je leest een artikel en je brengt de argumenten te berde die jou als partij goed uitkomen. Maar in hetzelfde artikel worden ook andere visies gedeeld, namelijk dat het een symbolische maatregel is.” De Haan: “Ik vind het vreemd dat ik de Partij voor de Dieren niets hoor zeggen over de nachthoreca. We hebben niet de luxe om weg te kijken. Als de coalitie zich alleen richt op preventie, dan kijk je wat mij betreft echt weg van de problemen.”
Toch blijven andere partijen kritisch. Folkerts van GroenLinks: “Dat je de politie de mogelijkheid geeft om iedereen in een gebied te fouilleren, dat is een zware stap. Dat is een stap die mijn fractie niet zomaar neemt. Wij zetten ook grote vraagtekens bij de effectiviteit. Hoe ga je dit meten? Je schiet hiermee met een kanon op een mug.” Bosma voegt toe: “We hebben het bij dit onderwerp over veiligheid en over de veiligheid van vrouwen in het bijzonder. Dat we het hierover hebben, heeft een heel treurige aanleiding. Het gaat over aanranding, over ongewenste opmerkingen. Het is aan de orde van de dag. Mijn fractie vindt dat je een veiligheidsrisicogebied alleen moet gebruiken als noodmiddel. Het is geen kant-en-klare oplossing die je zomaar kunt inzetten, hoewel ik het wensbeeld echt wel begrijp.”
Onveilige fietsroutes voorzien van verlichting
Bij het onderwerp werd niet alleen het veiligheidsrisicogebied besproken. Bij veilig uitgaan hoort ook veilig thuiskomen. De VVD lijkt het daarom verstandig dat er een inventarisatie wordt gemaakt om onveilige fietsroutes in de gemeente in kaart te brengen en deze te voorzien van adequate verlichting. Ietje Jacobs-Setz: “Daar schort het aan. Er zijn te veel plekken richting de wijken waar mensen zich onveilig voelen. Plekken waar bosjes staan, waar het slecht verlicht is. Wij pleiten niet voor het weghalen van het groen — zeg ik in de richting van mijn groene vrienden — maar wel voor meer verlichting. In het licht misdraag je je minder snel. Wat mij betreft pakken we dit zo snel mogelijk aan.”
Maar ook daar zijn partijen kritisch over. Bosma: “Een veilige fietsroute heeft weinig met verlichting te maken. Het heeft te maken met mensen en de sociale controle die er wel of niet is. Mannen die kwaad in de zin hebben, zullen altijd een plek vinden. Meer licht op de ene plek leidt tot meer donkere plekken elders. Het is geen oplossing voor het daadwerkelijke probleem. Bovendien hebben we al genoeg lichtvervuiling in deze gemeente.”
Dat vindt ook GroenLinks. Folkerts: “Wij twijfelen. Meer verlichting zorgt niet altijd voor meer veiligheid.” Jacobs-Setz reikt GroenLinks de hand: “Welke ideeën heeft uw partij dan om de fietspaden veiliger te maken?” Folkerts: “Wij hebben wel ideeën over minder auto’s. Als je bepaalde plekken gaat verlichten, worden andere plekken donkerder. Wij denken dat we vooral moeten inzetten op sociale veiligheid: dat mensen langs plekken fietsen waar ze gezien worden.” Jacobs-Setz: “Dit is een heel flauw antwoord. Ik heb het bijvoorbeeld over een vrijliggend fietspad naar Meerstad. Ik heb op dat pad nog nooit een auto gezien. Graag een serieus antwoord.” Folkerts: “Het lijkt mij goed dat we de reactie van het college afwachten.”
“Wij hebben grote zorgen”
Andere fracties staan er dubbel in. Wieke van Heteren van Student & Stad: “Het invoeren van een veiligheidsrisicogebied lijkt ons geen goed idee. Het voorstel van de VVD is wel een goed plan. Wij denken dat daar veel te behalen valt.” Yaneth Menger van Stadspartij 100% voor Groningen: “Onze naam staat onder beide moties. Wij hebben grote zorgen, daarom volledige steun.” Leendert van der Laan van Partij voor het Noorden: “Deze raadsperiode zijn wij geschrokken van steeds heftiger wordende incidenten. Mijn partij is op dit onderwerp daarom ook strenger geworden. Om persoonlijk uit de school te klappen: ik ben vader van drie kinderen. Mijn dochter van 18 is zo nu en dan in de binnenstad te vinden; ik ben blij als ik de volgende ochtend haar fiets weer achter het huis zie staan. De verhalen die ik hoor, zijn niet best. Mijn fractie is echter wel gevoelig voor het feit dat er etnisch onderscheid gemaakt kan worden. Daarom wachten we de reactie van het college af.”
Burgemeester Roelien Kamminga (VVD): “Eén element eruit halen, daar ben ik geen voorstander van”
Over het veiligheidsrisicogebied is burgemeester Roelien Kamminga (VVD) duidelijk: “Wat we willen doen om het uitgaansleven veiliger te maken, is het invoeren van een mix van maatregelen. Daarbij gaat het niet alleen om preventie. Groningen heeft een goede traditie in het kijken naar de juiste mix. Als ik met een plan naar de raad kom, dan is daar goed over nagedacht. We hebben verschillende maatregelen die ingezet kunnen worden. Op dit moment wacht ik op de evaluatie van de inzet van camera’s in de Gele Loper, maar ook de evaluatie van de inzet van boa’s wil ik afwachten. In deze motie gaat het alleen om een veiligheidsrisicogebied. Ik wil doen wat toegevoegde waarde heeft. Eén element eruit halen, daar ben ik geen voorstander van. Het vraagt om een verdere analyse waarbij gekeken wordt naar een combinatie met andere maatregelen. Deze motie komt te vroeg.” De motie werd uiteindelijk weggestemd: van de 43 aanwezige raadsleden stemden er 10 voor en 33 tegen.
Wethouder Mirjam Wijnja (GroenLinks) diende de motie van de VVD van repliek: “Bij de keuze waar we wel en niet verlichten, zijn we ons altijd bewust van de veiligheidsaspecten. Daar kijken we objectief naar. Verlichting is een goede maatregel om veiligheid te waarborgen, maar het is niet de ultieme feitelijke veiligheid. Wij volgen het uitgangspunt dat er zonder sociale controle geen veiligheid is. Om die reden zetten we op bepaalde routes geen verlichting neer. Daarmee voorkomen we schijnveiligheid. We dwingen mensen hiermee om een bepaalde route te nemen waardoor het daar drukker wordt en er meer ogen op die route zijn.” Ook deze motie werd om die reden verworpen. Dertien raadsleden stemden voor, 30 tegen.
