Het Groningse Hooghoudt, het einde van een tijdperk?

“Op dit moment gaat er niets veranderen” aldus Martin Strijtveen, directeur van distilleerderij Hooghoudt. Voor dat einde van het Hooghoudt-tijdperk hoeft men eerst niet bang te zijn. De flessen blijven over de productiebanden rammelen en al het personeel behoudt zijn positie.

De familie Hooghoudt besloot deze week om het bedrijf met de familienaam van de hand te doen aan het grotere Franse drankenconcern La Martiniquaise. ‘Met pijn in het hart’, volgens de familie Hooghoudt.

De directie liet weten dat er, behalve het eigenaarschap, niet direct iets verandert binnen de distilleerderij aan de straat die de naam draagt van het bedrijf. Nu dus geen verandering, maar wat is er in de 137-jarige geschiedenis van het familiebedrijf allemaal wel veranderd?

Likeuren naar wens

Het bedrijf ontstond in 1888 in een keldertje aan de Oosterstraat, waarna de Groningse Hero Jan en Grietje Hooghoudt een kleine likeurstokerij openen waar vruchtenlikeuren gekocht, geproefd en gestookt worden.

Dit keldertje wordt al snel te klein voor de groeiende stokerij. De distilleerderij groeit en wil uitbreiden. De originele likeuren vallen in de smaak en het echtpaar Hooghoudt besluit te verhuizen naar de Grote Kromme Elleboog, de eerste grote verandering voor het bedrijf.

In dit pand kunnen klanten de likeuren naar wens laten stoken. Met gevoel en passie zijn de likeurstokers aan het werk met verschillende ingrediënten, soorten vruchten, schillen, pitten, zaden en kruiden. Niets is te gek. Daarnaast zijn de ideeën en reacties van de klanten van grote waarde voor de recepten.

Gelukkige groei

Vijf jaar na de start van likeurstokerij Hooghoudt gaat het echtpaar zo voor de wind dat ze besluiten reclame te maken, een tweede verandering in de bedrijfsvoering. Die reclame bestaat uit zelfgemaakte affiches met de tekst ‘Hier worden uitsluitend de dranken geschonken van de Fa H.J. Hooghoudt Groningen‘. De affiches worden uitgedeeld en horecazaken kunnen deze affiches ophangen om te laten zien dat ze trots zijn op de drank die ze uitschenken.

Niet alleen in het zakelijke leven gaat het goed met het echtpaar Hooghoudt, ook privé ervaren ze geluk. Ze mogen twee zoons verwelkomen, Syne Barend (1892) en Ludolf Wietse (1896). Met de komst van de zoons is de toekomst van het familiebedrijf verzekerd. Hero Jan Hooghoudt overlijdt twee jaar na de geboorte van zijn jongste zoon. Zijn vrouw Grietje besluit de stokerij voort te zetten.

De voortzetting door Grietje is niet zonder succes, ze ontwikkelt veel nieuwe dranken zoals ‘Hollandsche’ brandewijn, ‘cognac vieux’ en ‘Voorburg’. Daarnaast ontvangt ze enkele onderscheidingen voor de dranken van Hooghoudt, waaronder een zilveren medaille voor de ‘Boerenjongens’.

De veranderingen in het assortiment veroorzaken geen verandering in de omzetlijn van het bedrijf, die blijft gestaag stijgen. Syne en Ludolf sluiten zich in 1912 en 1914 aan en een volgende verandering klopt aan. Het bedrijf groeit uit zijn voegen en het bedrijfspand aan de Grote Kromme Elleboog moet verbouwd worden. De gebroeders Hooghoudt metselen de eerste steen in op 15 april 1914.

Jenever?

Jenever, dat is hetgeen waar vrijwel iedere Groninger Hooghoudt van kent, maar in de eerste 32 jaar van het bestaan van het bedrijf wordt er geen jenever gestookt.

1920 is een jaar van grote verandering en grote groei voor het familiebedrijf. Grietje stookt de Oude Klare, de eerste jenever van Hooghoudt. Daarnaast verhuist ze samen met haar twee zoons het bedrijf naar de Nieuwe Ebbingestraat, waarna het besluit valt om niet meer aan particulieren te verkopen.

De tegenwoordige bedrijfsvoering begint vorm te krijgen. In 1926 stapt Grietje uit het bedrijf en ligt de toekomst van de naam Hooghoudt in de handen van Syne en Ludolf. Uit het huwelijk van Ludolf en zijn vrouw wordt de opvolger geboren: Hero Jan Junior (1928).

Het bedrijf en de verkopen lopen door, in het jubileumjaar 1938 zorgt een spaaractie voor slijters en horeca voor een ontzettende goede verkoop. Het is juist deze omzet die de familie Hooghoudt na de oorlog, waarin vruchtenwijn ze op de been houdt, weer een vliegende start laat maken, ze mogen immers inkopen doen op basis van de omzet voor de oorlog.

In 1958 vindt een volgende bestuursverandering plaats, Ludolf en zijn zoon vormen de nieuwe directie en produceren in 1968 de Jonge Dubbele Graanjenever, het drankje dat iedereen vandaag de dag kent in die herkenbare groene fles. In datzelfde jaar maakt het bedrijf een grote stap door als eerste distilleerderij een televisiereclame uit te zenden. Een zet die zorgt voor een ontzettende stijging in de verkoop van de nieuwe zachte jenever.

Bijna twee decennia later, in 1986, vindt de een-na-laatste grote verandering plaats. Hooghoudt verhuist voor een laatste keer, naar het huidige pand dat zich bevindt aan de Hooghoudtstraat. Die eigen straatnaam ontvangt het familiebedrijf wegens het honderdjarig bestaan en de officiële opening van het nieuwe pand.

Hoe nu verder?

Het gaat goed met het familiebedrijf: ze introduceren kruidenbitters en de verkoop van de dranken blijft doorgaan. De vierde generatie klopt aan: Bert Hooghoudt, de zoon van Hero Jan Junior, treedt toe tot de directie.

In 2012 wordt er nog eenmaal een grote verandering doorgevoerd in het bedrijf. Bert en Hero Jan Junior onthullen het nieuwe Hooghoudt logo. Alle flessen en de distilleerderij zelf moeten eraan geloven, ze krijgen allemaal het nieuwe uiterlijk. Die uiterlijke aanpassing was de laatste grote verandering, tot nu toe.

Dinsdag kwam het nieuws binnen dat de distilleerderij, die sinds 1888 al onlosmakelijk is verbonden met Groningen, wordt overgenomen door de Benelux-tak van het Franse La Martiniquaise. Die laatste grote verandering omvat dus het einde van Hooghoudt in familiehanden. Een keuze waar veel emoties bij komen kijken, maar het feit dat La Martiniquaise ook een familiebedrijf is, verzacht de pijn iets. Een grote verandering vindt eerst niet plaats.

De naam en de drankmerken blijven eerst bestaan, maar volgens directeur Martin Strijtveen is het de aankomende maanden kijken hoe de toekomst van Hooghoudt ingericht gaat worden: “Die vraag over de echte toekomst, die is nu nog wel een beetje te vroeg”.