Kabinet wil boetevrij jaar ondernemers bij zero-emissiezones, Groningen verandert niks zonder akkoord

Het kabinet is akkoord om volgend jaar zero-emissiezones voor vervuilende bestel- en vrachtwagens in te voeren. Groningen is één van de gemeenten die dat vanaf 1 april aanstaande gaat doen. Maar het kabinet gaat de gemeente wel vragen om een boetevrije periode van één jaar voor ondernemers. De gemeenten zijn het daar niet mee eens en slaan het advies van Jansen in de wind.

Volgens de NOS wil het kabinet ook dat ondernemers met de schoonste dieselbestelauto’s (emissieklasse 6) toegang blijven houden tot de zones tot 1 januari 2029. Dat is een jaar langer dan de regels die het Groningse gemeentebestuur nu voor ogen heeft. Het kabinet wil de langere coulance om ondernemers extra tijd te geven om over te stappen naar elektrisch vervoer. Ongeveer 46 procent van de betrokken bestelauto’s valt (landelijk) in deze klasse.

De Tweede Kamer nam eind vorige maand een motie aan, waarin de staatssecretaris werd gemaand ondernemers voorlopig uit te zonderen bij de invoering van zero-emissiezones. Staatssecretaris Jansen van Milieu noemt zijn voorstellen een “mooi compromis” na overleg met gemeenten, brancheverenigingen en de Kamer. Jansen wil ook dat gemeentelijke ontheffingen voor bedrijfseconomische redenen landelijk gaan gelden, zodat ondernemers in heel Nederland gelijk behandeld worden. De uiteindelijke afspraken over de boetevrije periode moeten nog worden gemaakt.

In de meeste van de veertien deelnemende gemeenten wordt de uitstootvrije zone op 1 januari van kracht. Groningen kiest ervoor om dit op 1 april te doen. Nieuwe bedrijfs- en vrachtauto’s die vanaf die dag het gebied binnen de Diepenring in willen, moeten uitstootvrij zijn. Voor bestaande bedrijfs- en vrachtauto’s geldt er tot uiterlijk 2030 een overgangsregeling. Daarnaast gelden er in de periode tot 2030 tal van uitzonderingen voor bijvoorbeeld kermisexploitanten en marktkooplui.

Gemeenten ‘overrompeld’

De gemeenten die de zero-emissiezones willen invoeren zijn, naar eigen zeggen, overrompeld door de adviezen van de staatssecretaris. De gemeenten vinden dat het niet-handhaven op de uitstootregels een onbetrouwbaar signaal geeft aan ondernemers die al hebben geïnvesteerd.

Volgens de gemeenten was er sprake van een constructief overleg met Jansen, waarin ze oplossingen hebben voorgesteld om ondernemers te ondersteunen. Maar het voorstel waar Jansen nu mee komt, wijkt te veel af van eerdere afspraken en zou ondernemers benadelen.

Groningen gaat gewoon door met huidige plannen

“Namens de gemeenten (ook Groningen) hebben vier wethouders de gesprekken gevoerd”, vertelt woordvoerder Peter Steinfort namens verantwoordelijke wethouder Philip Broeksma. “Mochten we overeenstemming bereiken over een aantal punten dan zou de regeling daarop aangepast kunnen worden. Die overeenstemming is er vooralsnog niet.”

“En zolang er geen akkoord ligt, voeren wij de plannen met ingang van 1 april 2025 uit zoals afgesproken met brancheverenigingen en andere gemeenten”, vervolgt Steinfort. “Ondertussen blijven we met de staatssecretaris in gesprek.”

‘Afspraken niet overboord’

Dat geldt ook voor de andere gemeenten, laat de gemeente Leiden weten namens de veertien gemeenten: “Gemeenten willen die duidelijkheid geven en zijn niet van plan om een maand voor de start afspraken overboord te gooien. Dus we kunnen niet anders dan zonder medewerking van de staatssecretaris doorgaan met de invoering van de uitstootvrije zones.”