Tijdcapsule onder Grote Markt opgegraven: ‘Eigenlijk niet de bedoeling, maar stiekem toch wel leuk’

Hij moest duizend jaar onder de Grote Markt blijven liggen. Maar de tijdcapsule uit 1995 hield het slechts 28 jaar vol op twee meter onder het plein. Maandagmiddag haalde een aannemer de koker uit de bodem, zodat de tijdcapsule de verbouwing van de Grote Markt kan afwachten in het Stadhuis.

Wethouders Wijnja en Van Nieuwenhuis waren aanwezig bij het opgraven van de tijdcapsule, samen met kunstenaar en initatiefnemer Wouter Dijk.

Dijk kwam in 1995 met het idee voor de tijdcapsule, ter gelegenheid van de vijftigjarige herdenking van de bevrijding van Nederland. In de tijdcapsule zitten microfilms met boodschappen van Stadjers aan hun toekomstige stadsgenoten. 28 jaar geleden werd bepaald dat deze duizend jaar onder het plaveisel van het marktplein moest blijven liggen.

Tekst gaat verder onder de foto:
Wouter Dijk (links), de iniatiefnemer achter de tijdcapsule, met zoon Jan Willem (rechts) Foto: Rieks Oijnhausen

‘Niet de bedoeling, maar stiekem wel leuk’

“De capsule is een statement voor de vrijheid”, vertelt Dijk over de capsule. “We wilden dit als gedenkteken achterlaten voor mensen die over duizend jaar hier leven. Maar door de herinrichting is dat wat vervroegd.”

Dijk was, net als bij het ingraven van de capsule in 1995, aanwezig met zoon Jan-Willem. 28 jaar geleden mocht de jonge Dijk de steen bovenop de tijdcapsule tillen met zijn moeder. Volgens de jongere Dijk is de opgraving eigenlijk niet de bedoeling, maar stiekem toch wel mooi: “Het is toch eigenlijk wel leuk om hem nog een keer tevoorschijn te zien komen.”

De gemeente ondertekende in 1995 een notariële akte, waarin werd opgetekend dat de capsule niet zomaar uit de grond gehaald mocht worden voor het jaar 2995: “De gemeente heeft mij vooraf netjes toestemming gevraag om de tijdcapsule op te graven. Maar als dat niet was gebeurd, dan had de gemeente wel een groot probleem gehad. Dan was daar een juridische strijd over ontstaan.”

Dijk maakte er echter geen probleem van, omdat de koker na de verbouwing terugkeert onder het marktplein: “We hopen dat de koker, die na de verbouwing terugkeert onder de nieuwe windroos onder de Grote Markt, het dan echt 972 jaar vol gaat houden.”

Tekst gaat verder onder de foto:
Foto: Rieks Oijnhausen

Bewaking in Stadhuis tot herbegraving onder nieuwe windroos

De tijdcapsule wordt na de verbouwing opnieuw onder de windroos geplaatst. De windroos, die sinds 1926 midden op het plein voor het Stadhuis ligt, krijgt wel een andere plek. In plaats van de plek waar stadsarchitect Siebe Jan Bouma de windroos bijna honderd jaar geleden intekende, gaat die nu naar de oostkant van de Grote Markt. Middenin de inmiddels bekende bomengroep die het marktplein na de verbouwing gaat sieren, komt de windroos terug als zitelement. Daaronder komt de koker weer twee meter onder de grond.

Hoewel de koker het geen duizend jaar onder de grond heeft volgehouden, benadrukt wethouder Wijnja dat hij in ieder geval gedurende deze verbouwing dicht blijft: “We gaan hem niet open maken. De koker blijft dicht en bewaakt terwijl hij op het Stadhuis ligt. Er blijft een bewaker bij de capsule tijdens de verbouwing.”

Volgens Wijnja wil de gemeente het idee achter de capsule en de inhoud graag voortzetten: “Het idee achter de capsule is natuurlijk dat je een soort van tijdsbeeld begraaft en doorgeeft aan de mensen voor de toekomst. De wereld over duizend jaar gaat er onbekend anders uitzien en dan is het mooi dat je zoiets als dit kan doorgeven.”