In ons land geldt sinds afgelopen week opnieuw een ophokplicht voor pluimvee vanwege een uitbraak van de besmettelijke vogelgriep. Boswachter Bart Zwiers van Natuurmonumenten maakt zich zorgen.
“Vandaag heb ik een excursie georganiseerd die ruim 2,5 uur duurde”, vertelt Zwiers. “Uiteraard let je dan ook op wat je ziet in het gebied. Op dit moment is er bij ons nog geen sprake van vogelgriepgevallen. Maar de zorgen zijn er wel. We staan nu op het punt dat de vogeltrek begint. Dieren die in de zomer in ons land verblijven, trekken naar Zuid-Europa of Afrika om daar te overwinteren en vanuit Scandinavië komen vogels hier naartoe. Zulke bewegingen kunnen vogelgriep aanwakkeren.”
Maar Zwiers is ook realistisch: “Ja, ik heb zorgen. Maar we moeten ons ook realiseren dat vogelgriep nooit meer overgaat. Er worden wel discussies gevoerd over het vaccineren van dieren tegen de ziekte. Maar dat geldt enkel voor pluimvee dat binnen zit. Wilde dieren in de natuur vaccineren, dat werkt niet. Dus die zorg blijft. Ook omdat we zien dat deze ziekte overslaat naar zoogdieren. Ik hoef denk ik niet uit te leggen dat de mens ook een zoogdier is. Dat baart zorgen. Waarbij ik uiteraard niet weet hoe het zich de komende maanden gaat ontwikkelen. Maar als Natuurmonumenten blijven we het in onze gebieden scherp in de gaten houden.”
Vogelgriep in Drenthe
Aanleiding voor de ophokplicht is een uitbraak van vogelgriep op een kippenboerderij in het Drentse Gasselternijveenschemond. Van vorig jaar november tot juli was er ook een landelijke ophokplicht en mochten kippen en ander gevogelte niet naar buiten. Vogelgriep heeft de afgelopen jaren aan veel wilde- en pluimveevogels het leven gekost. Behalve dat boerderijen geruimd werden na het aantreffen van vogelgriep, stierven ook veel dieren in de natuur.
In de laatste weken neemt het aantal meldingen van vogelgriep toe. Ook in het buitenland. Zo werd afgelopen week vogelgriep vastgesteld in het Fota Wildlife Park bij Cork, een stad aan de zuidkust van Ierland. Het park beslaat ongeveer veertig hectare op Fota Island. Het is ontworpen als een modern wildpark, waarbij veel dieren zich in grote, open leefgebieden bevinden. De Ierse omroep RTÉ meldt dat er in het park drie dode ganzen zijn aangetroffen. Een vierde gans is ziek. Ze maken deel uit van een kolonie van twintig vogels in het park. Onderzoek heeft uitgewezen dat het gaat om de Hoog Pathogene Aviaire Influenza (HPAI) subtype H5N1.
Het nieuws over vogelgriep in een kolonie in gevangenschap in Fota volgt op eerdere gevallen van vogelgriep in het The Lough Bird Sanctuary, een openbaar wildreservaat bij Cork. Vorig jaar en tot nu toe in 2025 zijn er geen uitbraken van vogelgriep gedetecteerd in commerciële pluimveestapels in Ierland; echter, 41 wilde vogels hebben in het land tot nu toe dit jaar positief getest op de ziekte. Agrariërs in de omgeving maken zich zorgen: “Ik woon tussen Ballintubber en Rostellan en in deze tijd van het jaar vliegen trekvogels dagelijks over ons heen. Ik maak me zorgen dat de kalkoenen op mijn bedrijf H5N1 kunnen oplopen.” Aan RTÉ meldt de agrariër dat hij pleit voor een uitsluitingszone.
Twee jaar geleden maakte OOG een reportage over een uitbraak van vogelgriep in De Onlanden:
