De overlast door fatbikes in Groningen neemt toe en de roep om een strengere aanpak klinkt luider in de gemeenteraad. Wethouder Philip Broeksma (GroenLinks) van Verkeer erkent het probleem, maar benadrukt de beperkte mogelijkheden van de gemeente: specifieke maatregelen kunnen niet worden ingevoerd zonder op dit moment ook andere fietsers te benadelen, en kijkt hierbij naar het Rijk voor landelijke oplossingen.
“Een tijdje geleden hebben we al eens eerder vragen gesteld over de overlast die door fatbikes en hun bestuurders wordt veroorzaakt”, vertelt Kelly Blauw van de PVV. “Bij mijn partij blijven klachten binnenkomen van mensen die steen en been klagen. Mensen die van hun sokken worden gereden door de jeugd die door de straten in de binnenstad racen. Vijf grote steden hebben onlangs het kabinet gevraagd of zij extra lokale bevoegdheden kunnen nemen om deze overlast aan te pakken. Tot onze verbazing zat Groningen hier niet bij. Als het gaat over een onderwerp als de spreidingswet, dan is Groningen er als de kippen bij, maar als het gaat om het beschermen van burgers tegen ‘fatbike schurken’, dan blijft het stil. Landelijk heeft mijn partij gepleit voor de invoering van een helmplicht. Dat blijkt lastig te zijn omdat een fatbike qua regelgeving hetzelfde is als een e-bike. Dat is niet wenselijk, hoewel we het liefst een volledig verbod op fatbikes in het centrum zouden willen zien.”
Andere partijen delen de zorgen van de PVV. Jahir Scoop van de PvdA: “We distantiëren ons van de woorden die er gezegd worden over wie verantwoordelijk is voor de overlast, maar we delen wel de zorgen die er zijn die betrekking hebben op omstanders. Uit cijfers blijkt ook dat bestuurders van fatbikes vaker op de spoedeisende hulp belanden.” Rik Heiner van de VVD: “De overlast neemt toe. Onlangs heeft de politie een controle uitgevoerd. Van de 103 gecontroleerde fatbikes kregen er veertig een bekeuring. Kunnen we vaker zulke controles inzetten met de jacht op fatbikes?”
“We zien het ongemak bij fatbikes”
Volgens Broeksma betreft het een lastige situatie, omdat ook het gemeentebestuur het probleem ziet: “In de afgelopen jaren is er van alles veranderd. Nieuwe typen fietsen zijn populair geworden: fatbikes, maar ook e-steps en bakfietsen. We werken aan oplossingen door fietsstraten aan te leggen en wegen in te richten als 30 kilometer-zone waardoor het mogelijk wordt om fietsen naar de rijbaan te verplaatsen. Bij de fatbike zien we het ongemak: ze zijn breed, groot, niet zelden opgevoerd en ze rijden overal kriskras tussendoor. We steunen de lobby van vijf steden om lokale maatregelen tegen fatbikes te kunnen nemen. Groningen is voor deze lobby niet benaderd.”
Onwenselijk
Broeksma is het ook met de PVV eens dat het lastig is om maatregelen specifiek voor fatbikes in te voeren. De wethouder noemt het onwenselijk omdat daarmee ook andere fietsgebruikers benadeeld zullen worden: “Een maatregel die je voor een fatbike neemt, geldt ook voor een e-bike. En dat is nu juist wat we niet altijd willen. Groningen vervult als stad een hele speciale plek voor de omliggende dorpen. Vanuit die dorpen fietsen bijvoorbeeld tieners naar hun middelbare school. Als je bijvoorbeeld zegt dat tieners tot 16 jaar niet van een fatbike gebruik mogen maken, dan geldt dit ook voor de e-bike. Dan kunnen zij dus tot in de vierde klas van de middelbare school niet op zo’n vervoersmiddel naar school. Dat is een ongewenste situatie.”
“Helmplicht voorkomt niet dat een fatbike wordt opgevoerd”
Daarnaast heeft Broeksma twijfels bij het invoeren van bepaalde maatregelen: “Stel dat je een helmplicht invoert. Een helmplicht voorkomt niet dat een fatbike wordt opgevoerd. Ook voorkomt het niet dat je er kriskras door de Herestraat tussen de mensen doorrijdt. Het is een maatregel die helpt om het gebruik onaantrekkelijk te maken, maar het voorkomt het niet. Als gemeentebestuur vinden we dat maatregelen adequaat en effectief moeten zijn. En daar hebben we het Rijk en andere gemeenten voor nodig.” Broeksma verwijst ook naar Enschede waar ze een lokaal verbod voor fatbikes hebben ingevoerd: “Maar zoiets kan qua regelgeving op dit moment niet. Het is niet handhaafbaar.”
Politiecontroles
Over de extra politiecontroles zegt Broeksma: “Door de politie zijn er extra rollerbanks aangeschaft waarmee dergelijke controles uitgevoerd kunnen worden. Rijk en gemeente staan aan dezelfde kant, maar het is een lastige situatie om er adequate maatregelen tegen te kunnen nemen. Maar het ongemak wordt volledig herkend.” Toch is het Heiner niet helemaal duidelijk: “Maar gaan we nu ook vaker controleren?” Broeksma: “Wij zijn de politie niet. De politie gaat daar zelf over. De burgemeester is ook in deze zaal aanwezig, en ik vertrouw er op dat dit onderwerp in het overleg met de politie aan de orde zal komen. Aan de andere kant: de extra rollerbanks zijn wel met een reden aangeschaft.”