Een pilletje op de dansvloer tijdens de hete KEI-week kan een gevaarlijke mix zijn. Toxicoloog Marieke Sturkenboom van het UMCG waarschuwt dinsdagochtend op de website van het ziekenhuis voor de gevaren van hitte en drugs: “Je lichaam raakt sneller oververhit dan je denkt, want je thermostaat raakt in de war.”
Sturkenboom ziet tijdens festivals op warme dagen extra risico’s voor gebruikers van stimulerende middelen zoals xtc, amfetamine en cocaïne. “Amfetamines bevatten stoffen die lijken op ons eigen stresshormoon adrenaline”, zegt ze. “Die zorgen voor extra energie, maar zetten je lichaam ook onder druk. Je gaat zweten, je hartslag stijgt en je temperatuur loopt op. Je denkt dat je alles aankunt, maar je lichaam loopt langzaam vast.”
Volgens Sturkenboom merken drugsgebruikers onder invloed vaak niet dat het misgaat. “Normaal gesproken voel je dat je het te warm krijgt en zoek je vanzelf verkoeling. Maar onder invloed van drugs valt dat natuurlijke waarschuwingssysteem weg. Je staat dan gewoon nog steeds te dansen in de volle zon terwijl je lichaamstemperatuur al richting de 39 graden of hoger gaat.”
Op de spoedeisende hulp het UMCG gelukkig niet vaak ernstige gevallen. “Als iemand bij ons belandt, is het echt mis”, stelt Sturkenboom. “Dit zijn vaak gebruikers van xtc of amfetaminen die oververhit zijn geraakt. In zulke gevallen grijpen we snel in: intensief koelen met ventilatoren en kalmerende medicatie om de spieractiviteit en stressreactie te verminderen.”
Onvoorspelbaar effect, zeker bij designerdrugs
Sturkenboom benadrukt dat de effecten per persoon verschillen. “Drugs werken net als medicijnen: de dosis en het effect verschillen per persoon. Een sterke pil heeft veel meer impact als je klein en tenger bent dan als je groot en gespierd bent. Het grote probleem is: je weet nooit precies wat er in zo’n pil zit. De sterkte en samenstelling kan zomaar verschillen. Soms bevat een pil iets totaal anders dan je denkt en elke stof is giftig als je er te veel van neemt. Zelfs water. En zeker bij drugs weet je nooit precies wat je neemt of hoe je lichaam erop reageert. Er bestaat niet zoiets als een veilige dosis.”
Ook designerdrugs maken het volgens haar onvoorspelbaar. “Die stoffen veranderen zo snel dat ons laboratorium nauwelijks kan bijhouden wat er allemaal in omloop is. Bij sommige middelen weten we nauwelijks wat het doet, laat staan wat een veilige hoeveelheid is.”
Niet te veel tegelijk, water in plaats van alcohol
De toxicoloog zou haar werk niet doen zonder het advies om helemaal geen drugs te nemen. Maar wie dat toch doet, moet volgens Sturkenboom niet te veel tegelijk gebruiken, omdat het effect soms pas later merkbaar is en meer nemen het risico vergroot.
Ook is het devies geen drugs te combineren met alcohol, omdat de effecten dan onvoorspelbaar en gevaarlijk kunnen zijn. Drink voldoende water en neem af en toe een pauze om af te koelen. Let op de mensen om je heen en schakel hulp in als iemand verward raakt, oververhit is of anders reageert dan normaal.
