De benoeming van Jacques Wallage per 1 oktober 1998 tot burgemeester van Groningen is voor Beno Hofman aanleiding om op zoek te gaan naar diens Groningse roots. Hij bezoekt daarvoor o.a. het Noorderplantsoen, waar hij in z’n jeugd speelde, en de scholen waar hij op zat. #BenosStad
► Beschrijving
Wij willen een burgemeester die ‘puutje’ zegt, hoorde Jacques Wallage een stadjer zeggen.
Omdat Wallage aan dit profiel voldeed en graag naar het lokale bestuur terugkeerde solliciteerde hij.
En zo krijgt Groningen morgen een burgemeester die ‘puutje’ zegt.
Maar hoe Gronings de burgemeester is lijkt mij het uitzoeken wel waard.
De Wallage’s komen oorspronkelijk uit het Oost-Groningse Onstwedde, zijn Joods en hebben een groothandel in galanterieën, speelgoed, lederwaren, huishoudelijke artikelen, garen en band.
Jacques vader Philip is handelsreiziger en in 1933 trouwt hij met Heika Cohen.
Philip gaat de zaak in het zuiden van het land draaien dus de Wallage’s verhuizen naar Apeldoorn in 1933.
In tegenstelling tot veel familieleden overleven Jacques ouders de oorlog door onder te duiken in Friesland.
Na de oorlog keren de Wallage’s terug naar Apeldoorn en daar wordt 27 september 1946 Jacques geboren.
Een paar jaar na de oorlog verhuizen de Wallage’s naar Groningen en zetten de zaak in de stad voort met Jacques vader Philip aan de leiding, Wallage in speelgoederen.
Op de hoek van de Veulsgang en de Rademarkt was het bedrijf van de Wallage’s.
Dat er van het pand nu niets meer is terug te vinden komt doordat het in 1966 werd gesloopt en het politiebureau kwam er toen voor in de plaats.
De Wallage’s gingen aan de Nassaulaan wonen aan de rand van het Noorderplantsoen.
Dat plantsoen leende zich natuurlijk prima voor de kleine Jacques om te spelen.
Op een goede dag ging hij met zijn step van dit kleine bergje af.
Maar hij vloog over de kop en viel op zijn knie.
En dat leverde hem, zo vertrouwde hij mij toe, een litteken op dat nog steeds zichtbaar is op zijn knie.
Jacques hield ook erg van fikkie stoken maar dat kon natuurlijk niet zo goed in het Noorderplantsoen.
Dat kon beter in de tuin van zijn vriendje Willy Loos.
Daar stond een schutting en die ging dus op een goede dag in vlammen op.
Misschien is dat ook wel de reden dat Jacques zo van brandweerauto’s hield.
Daar kon hij een keer op meerijden.
Jacques Wallage werd geboren met de geboortegolf van 1946.
De opluchting over het einde van de oorlog leidde ertoe dat er in korte tijd enorm veel baby’s werden geboren.
Het gevolg was dat de scholen overvol raakten en zo kwam het dat toen Jacques in de tweede klas van de middelbare school zou komen er voor hem geen plek meer was op die school.
Voor hem en al die andere overschietende kinderen werd er toen een nieuwe ulo, een soort mavo-havo gesticht.
En hier aan de Schoolstraat begon deze Hendrik Wester-ulo met Jacques Wallage als één van de eerste leerlingen.
Volgens zijn klasgenoten van toen en zijn docenten viel Jacques Wallage niet zozeer op vanwege zijn studieprestaties.
En al helemaal niet bij gymnastiek.
Hij wist eigenlijk helemaal niet hoe een bal eruitzag zei een klasseleraar van toen.
Nou, en dat zou later niet erg veranderen.
Toen hij eens met de gemeenteraad tegen ambtenaren moest voetballen werd hij samen met zijn collega-wethouder Max van den Berg al naar een paar minuten uit het veld gestuurd wegens levensgevaarlijk spel.
Wat was Jacques Wallage voor een leerling?
Wat was Jacques Wallage voor een leerling? Hoeveel soort leerlingen heb je?
Nou, laten we zeggen Jacques Wallage was een leerling die gemakkelijk in de klas zijn mondje roerde.
Behoorlijk ook altijd meedeed in vraag en antwoord.
Nou, die dacht ik ook wel, voor zover ik mij dat herinneren kan, ook wel iemand met een zekere ironie, een zekere spot iemand kon antwoorden.
Hij viel wel op?
Het was een leerling, ja, die opviel.
Het was wel iemand, dacht ik, wat je later in de politiek ook zo duidelijk kunt zien die een duidelijke geldingsdrang had.
Dat kun je wel merken.
Ook op een andere terrein was Jacques al vroeg een prater.
Zo gaf peetom Jacques hem ter gelegenheid van zijn bar mitswa, zijn Joods volwassenworden, als dertienjarige het gebod mee ‘gun je mond wat meer rust en praat niet zoveel, meestal aan tafel hoort men slechts één en dat ben jij’.
Op de hbs die we tegenwoordig vwo noemen was Jacques Wallage niet de enige opvallende leerling.
Een klas lager zat Jan Kamminga, de makelaar en huidige commissaris van Koningin van Gelderland.
Samen zaten ze in het bestuur van de leerlingenvereniging en gaven ze de wat saaie Dalton-hbs wat meer kleur door allerlei buitenschoolse activiteiten te organiseren.
Bij de verkiezingen voor het bestuur van de leerlingenvereniging hingen aanhangers van Jacques Wallage een spandoek op de gevel van de school waardoor er in plaats van Dalton-hbs Wallage-hbs stond.
Nou, dat vond de directeur, directeur Brandsma, niet zo leuk.
Hij riep de volgende dag Jacques Wallage bij zich en zei voor de grap ‘die tekst mag er pas weer op als je minister bent’.
Jaren later toen Jacques Wallage staatssecretaris was, heeft hij de schoolleiding er nog eens aan herinnerd.
Het kon niet uitblijven toen Jacques Wallage achttien was werd hij lid van de Partij van de Arbeid en in 1970 kwam hij in de gemeenteraad en werd direct fractievoorzitter.
Dat wilde hij eigenlijk helemaal niet want hij vond zichzelf te jong en onervaren.
Hij sputterde wat tegen maar zonder succes.
Twee jaar later werd hij al wethouder.
Dat was landelijk nieuws want Groningen kreeg toen als eerste stad in Nederland een college van B en W dat bestond uit alleen maar Partij van de Arbeid en andere vooruitstrevende partijen.
De VVD en andere partijen mochten niet meer meedoen.
Dat was een hele omwenteling want veel oude politici verdwenen en de politiek werd helemaal overgenomen door deze jonge honden.
Jacques Wallage heeft als wethouder heel wat veranderingen doorgevoerd.
Eén van de beruchtste is het verkeerscirculatieplan.
Dit plan zorgde ervoor dat auto’s nauwelijks nog in het centrum konden komen.
Max van den Berg, de bekendste wethouder in die tijd, bereidde het verkeerscirculatieplan voor maar Jacques Wallage voerde het in.
De meeste stadjers zullen zich nog herinneren dat de invoering van dit plan niet zonder problemen verliep.
Al vond Jacques Wallage dat alles zonder noemenswaardige moeilijkheden was verlopen.
Een andere verdienste van Wallage was dat Groningen als enige stad in Nederland een echte middenschool kreeg.
Een school waar alle 12 tot 16-jarigen bij elkaar zaten, ongeacht hun niveau.
Niet iedereen was even blij met wethouder Wallage.
Men vond hem dan wel aardig maar als hij iets in zijn hoofd had dan kreeg hij het ook voor elkaar.
Dat vonden zijn politieke tegenstanders natuurlijk niet zo leuk.
Die politieke tegenstanders waren dan ook opgelucht toen hij in 1981 uit Groningen verdween om Tweede Kamerlid te worden.
Maar nu zijn we 17 jaar verder en is Jacques Wallage terug.
In 1978 noemde hij de ideale burgemeester een mengvorm van een wat afstandelijke Sinterklaas die linten doorknipt en een partijpolitieke wethouder.
Nou, ik ben benieuwd of hij aan dat beeld kan voldoen.
