Het busvervoer in en rond Groningen gaat in juni volgend jaar flink op de schop. Door de opening van het nieuwe busstation bij het Hoofdstation worden veel ritten sneller en komen er extra bussen bij. Tegelijk zorgt het plan om veel wegen in de stad 30 kilometer per uur te maken voor hogere kosten voor busvervoerders Qbuzz en Arriva. Als voorgenomen maatregelen tegen vertraging niet werken, kan dat leiden tot minder ritten of omwegen.
Dat blijkt uit het voorlopige ontwerp van de dienstregeling voor bussen in 2026 van het OV-Bureau Groningen-Drenthe, dat woensdag werd aangeboden aan de regionale overheden. Normaal gaat de nieuwe dienstregeling al in december in, maar de huidige dienstregeling wordt dit keer (met een aantal kleine aanpassingen) voortgezet tot 28 juni volgend jaar. Die datum valt samen met de opening van het nieuwe busstation aan de zuidkant van het Hoofdstation.
Het busstation moet overstappen makkelijker maken. Bussen rijden straks via een bustunnel direct het station in. Daardoor zijn veel lijnen korter onderweg, vooral vanuit het westen en zuiden van de stad. Volgens het OV-Bureau levert dat een structurele besparing op van ongeveer 1,5 miljoen euro per jaar.
Het OV-Bureau wil dat geld gebruiken om het busaanbod in de stad te vergroten. Op drukke lijnen in en rond Groningen komen meer ritten, vooral in de spits en in de avond. Ook in het weekend gaan sommige bussen vaker rijden. Het doel is om overvolle bussen te voorkomen en het reizen comfortabeler te maken.
Vijftig-naar-dertig kost vervoerders ruim half miljoen
Tegelijkertijd speelt er een tweede, minder zichtbare verandering. De gemeente Groningen wil op veel wegen de maximumsnelheid verlagen van 50 naar 30 kilometer per uur. Voor het busvervoer betekent dit langere reistijden. Als er niets verandert aan routes en dienstregelingen, kost dat het OV-Bureau naar schatting 650.000 euro per jaar extra.
Groningen is, als centrale spil in het Noord-Nederlandse busnetwerk, extra gevoelig voor zulke keuzes. In de stad telt elke minuut extra reistijd zwaar mee in de kosten, schrijft het OV-Bureau. Rijtijdwinst, zoals bij het nieuwe busstation, leidt direct tot meer aanbod. Rijtijdverlies, zoals door de 30-kilometerzones, kan juist leiden tot versobering.
Het OV-Bureau en de gemeente proberen dat tijdverlies te beperken. Er wordt gekeken naar snellere busbanen, korter wachten bij verkeerslichten en betere voorrang voor bussen. De verwachting is dat daarmee ongeveer de helft van de extra reistijd kan worden gecompenseerd. Maar als dat niet lukt, zijn ingrepen in de dienstregeling volgens het OV-Bureau onvermijdelijk. Dat kan betekenen dat er op sommige lijnen minder bussen gaan rijden of dat andere routes voor het busvervoer door de stad worden gebruikt.
Concrete veranderingen in potlood opgetekend
Stadsbussen
Vanaf juni 2026 rijdt lijn 1 tussen Reitdiep en het Hoofdstation een uur langer elk kwartier door om beter aan te sluiten op de drukte in de late middag. Op de lijnen 3 en 4 vanuit Roden en Leek naar Groningen rijden dan (vooral in de spits) zes bussen per uur en in de avonden en weekenden vaker drie tot vier ritten per uur. Op zondag overdag gaat de frequentie van twee naar drie ritten per uur, en in Leek worden meer ritten naar Oostindie gestuurd dan naar Tolbert.
De lijnen 5 en 6 gaan op zondag minimaal twee keer per uur rijden naar Meerstad en Harkstede. Vanaf december wordt dit principe doorgetrokken tot Meerstad De Zeilen. Bij lijn 6 gaat de zondag halfuurdienst richting Appingedam door tot circa 21:00 uur, terwijl in de middag ook Appingedam–Delfzijl twee keer per uur wordt bediend. Bovendien start de ochtendspits een half uur eerder met een tienminutendienst.
Voor lijn 8 (Hoogkerk – Groningen) staat een routewijziging gepland via de nieuwe wijk Suikerzijde, zodat toekomstige bewoners al vroegtijdig OV-ontsluiting krijgen. Lijn 10 tussen Station Noord en P+R Hoogkerk krijgt juist een kleine krimp: het aantal kwartierdiensten wordt op rustige momenten verminderd, de eerste rit vervalt en op zaterdagochtend wordt de frequentie omlaaggebracht. Ook komt de halte Beukenlaan te vervallen vanwege de komst van de fietsstraat langs de Korreweg.
Studentenlijn 15 tussen het Hoofdstation en Zernike rijdt in de avonddienst tot 22:00 uur vanaf eind juni volgend jaar twee keer per uur. In combinatie met lijn 1 is dan elk kwartier een bus tussen Zernike en het Hoofdstation beschikbaar. Lijn 18 van P+R Hoogkerk naar Zernike vervalt daarentegen na 17:30 ’s avonds, omdat de bezetting op die ritten vaak extreem laag is.
Qliners en streekbussen
Op lijn 309 (Assen – Groningen) gaat tijdens de spits elke vijf minuten een bus rijden om overvolle bussen te voorkomen. Ook lijn 310 krijgt spitsverlenging richting zowel Groningen als Veendam. Voor lijn 312 van en naar Stadskanaal geldt dat op zaterdag overdag twee keer per uur wordt gereden, terwijl extra spitsritten in de zomervakantie komen te vervallen. Ook de lijnen 304 en 314 tussen Drachten en Groningen rijden in de zomervakantie minder vaak.
Lijn 39 van Surhuisterveen naar Groningen vervalt in de spits tijdens vakanties. Lijn 51 tussen Stad, Haren, Annen en Assen gaat langer doorrijden tot Onnen in de avond en op zondag. Lijn 61 naar Middelstum rijdt op zaterdagmiddag tot 18:00 uur door. Op de lijnen 65 en 163 naar Zoutkamp en Lauwersoog gaat elk uur een bus rijden richting de twee plaatsen, met extra ritten richting Groningen in de spits. Dit sluit aan bij een aangepaste veerdienst naar Schiermonnikoog. Tot slot gaat lijn 178 van Groningen naar Siddeburen op zaterdagmiddag van één naar twee ritten per uur.
Overheden moeten nog beslissen
De plannen zijn nog niet definitief. Gemeenten, de twee provincies (Groningen en Drenthe) en andere belanghebbenden kunnen de komende tijd reageren.
Een volledig overzicht van alle voorgenomen veranderingen is terug te vinden in dit document.
