Geld voor AI-fabriek in Groningen is binnen: ‘Fantastische kans voor het noorden’

De financiering voor de komst van een AI-fabriek in Groningen is rond. Europa investeert ruim 71 miljoen euro in het project, waardoor de bouw van een supercomputer en een expertisecentrum kan starten.

Samen met 60 miljoen euro uit de Economische Agenda van Nij Begun en bijna 70 miljoen van het kabinet is het totaalbedrag van 200 miljoen euro compleet. Daarmee is het project volledig gefinancierd en kan de uitvoering volgend jaar van start gaan.

Het project bestaat uit twee onderdelen. In het voormalige Niemeyer-gebouw in Groningen komt een expertisecentrum voor kunstmatige intelligentie. Hier gaan onderzoekers, bedrijven en overheden samenwerken aan slimme toepassingen van AI. De supercomputer krijgt een andere locatie in de provincie en moet grote hoeveelheden data kunnen verwerken voor onderzoek en ontwikkeling.

Volgens de planning opent het expertisecentrum in de zomer van 2026. De supercomputer moet ongeveer een jaar later, begin 2027, volledig operationeel zijn. Het project moet Groningen internationaal zichtbaar maken binnen het Europese AI-netwerk en talent en innovatieve bedrijven aantrekken naar de regio.

De AI-fabriek moet een belangrijke spil gaan worden bij het gebruik van kunstmatige intelligentie in sectoren zoals zorg, landbouw en publieke dienstverlening, en bijdragen aan technologische ontwikkeling en economische groei in Noord-Nederland.

Blije reacties alom

Roelien Kamminga, burgemeester van Groningen en coördinerend bestuurder van de Economische Agenda binnen Nij Begun, noemt het binnenhalen van het geld en de bouw van de fabriek ‘een grote stap vooruit voor Noord-Nederland’: “Dit is een fantastische kans voor het noorden. We bouwen hier niet alleen aan technologie, maar aan oplossingen die het dagelijks leven verbeteren van snellere diagnoses in de zorg tot slimmere landbouw en betere publieke dienstverlening.”

Staatssecretaris Eddie van Marum ziet de komst van de AI-fabriek ook als belangrijk voor heel Nederland en de rest van het continent. Het kabinet zette vaart achter de financiering van de AI-fabriek om Europa digitaal sterker maken en minder afhankelijk van landen als de Verenigde Staten en China: “Met de AI-fabriek zetten we niet alleen Groningen internationaal op de kaart. Het centrum trekt talent en bedrijven aan en versterkt onze positie binnen het Europese AI-netwerk.”

Ook vanuit de RUG en het UMCG wordt blij gereageerd. “De AI-Factory zal een enorme impuls geven aan de economie van Groningen en Noord-Nederland. We werken ook aan een digitaal ecosysteem rond de AI-Factory, zodat de regio hier maximaal van kan profiteren”, stelt RUG-bestuursvoorzitter. Jouke de Vries. Volgens UMCG-decaan Wiro Niessen kan de AI-Factory daarnaast voor een grote sprong voorwaarts zorgen op het gebied van preventie, doordat AI bijvoorbeeld data kan analyseren uit het project Lifelines: “Met AI kunnen we uit deze data inzicht krijgen waarom iemand een ziekte ontwikkelt, en of en hoe we die zouden kunnen voorkomen. En op basis van analyse van data uit onze ziekenhuizen kunnen we met de AI factory beter voorspellen welke behandeling optimaal is voor elke patiënt.”