Sportverenigingen in de gemeente kampen met overvolle sporthallen en -velden. Het Masterplan Doorontwikkeling Sportvoorzieningen laat zien dat er tot 2040 een investering van vierhonderd miljoen euro nodig is om de problemen aan te pakken. Toch rijst de vraag of dit bedrag toereikend is om alle problemen op te lossen.
“Over het Masterplan en de uitvoering ervan zijn we positief”, vertelt Jint Hoeksema van de Sportkoepel Groningen. “Er wordt flink geïnvesteerd in sportvoorzieningen en mijn sporthart juicht dat toe. Maar wie vandaag de dag sport, merkt veel krapte. En onze verwachting is dat dit probleem alleen maar groter zal worden.”
Hoeksema schetst een zorgwekkend beeld: “Bij het voetballen komt het voor dat zestig man tegelijkertijd op één trainingsveld staan, en er is nauwelijks ruimte om oefen- of inhaalwedstrijden in te plannen. Ook bij zaalsporten zien we problemen: voor nieuwe teams en leden is geen plek. Fanatieke sporters zijn voor dag en dauw in de sporthal te vinden, simpelweg omdat er dan ruimte is. Maar voor minder fanatieke sporters werkt deze situatie ontmoedigend als ze op een wachtlijst belanden.” Hoeksema benadrukt de urgentie: “Investeren in sport is geen luxe, het is noodzaak. Jarenlang is er onvoldoende geïnvesteerd. Dit probleem moet eerst zijn opgelost, voordat we het over ambities kunnen hebben.”
Noodkreet van verenigingen
Badmintonclub BCGO en handbalvereniging V&S illustreren de omvang van de problemen. Margje Monster van V&S legt uit: “We hebben dringend zaalruimte nodig. De laatste jaren zijn we sterk gegroeid naar 165 leden. Komend seizoen zijn dertien teams actief: acht jeugdteams en vijf seniorenteams. De teams trainen twee keer per week.” Ze vervolgt: “We hebben vijf trainingsuren op woensdag en 6,5 uur op vrijdag, verdeeld over drie verschillende sporthallen. We komen uren tekort, maar ook het slepen met trainingsspullen is onpraktisch en het is slecht voor het verenigingsgevoel.”
Kim Wierenga van BCGO voegt toe: “Wij hebben 260 leden, waarmee we landelijk gezien een van de grootste badmintonverenigingen zijn. Op dit moment trainen we op verschillende locaties, zelfs buiten de gemeente. Dit is niet goed voor het clubgevoel. We zitten nu aan onze limiet en kunnen niet twee keer per week trainen. We hebben dan ook een ledenstop, waarbij er op dit moment zeventig mensen op de wachtlijst staan, waaronder kinderen. In de uitvoeringsagenda van de gemeente staat dat het belangrijk is dat mensen naar wens kunnen sporten, maar de mensen die bij ons willen badmintonnen kunnen we niets bieden. Het is heel mooi dat er gekeken wordt naar uitbreiding, maar feit is dat we op korte termijn meer ruimte nodig hebben.”
Gemeentelijke visie en knelpunten
De gemeente erkent het belang van investeringen in sportvoorzieningen. Met de ontwikkeling van nieuwe wijken groeit Groningen, waardoor ook de sportbehoefte toeneemt. Bovendien verandert de aard van de sport, met de opkomst van padel, 3×3 basketbal en urban sports. De gemeente vindt het daarom essentieel dat er voldoende, passende en kwalitatief goede sport- en beweegvoorzieningen zijn. De huidige capaciteit en kwaliteit moeten worden verbeterd, aangezien deze vaak verouderd zijn.
Discussie over voetbalvelden in Meerstad
Allereerst is er de kwestie rondom Meerstad, waar de gemeente een sportpark zonder voetbalvelden wil realiseren. Het CDA spreekt van een gemiste kans en wil hierover een motie indienen. Jalt de Haan (CDA): “Het is niet ambitieus genoeg. We missen in de plannen een voetbalclub in Meerstad. Er is in dit dorp een fout gemaakt, en dat wordt met deze plannen niet opgelost. Er komen weliswaar extra velden in Engelbert, maar het zou logischer zijn om ruimte te reserveren in Meerstad, omdat deze behoefte er duidelijk is.”
Het CDA lijkt hiervoor echter geen meerderheid te vinden. GroenLinks stelt dat inwoners prima naar Engelbert of Garmerwolde kunnen fietsen. Dit tot grote onvrede van het CDA, dat steun krijgt van Groep Staijen. Peter Swart (GroenLinks): “We gaan uit van het plan wat nu op tafel ligt. Vanuit Meerstad is het even ver fietsen naar Engelbert als naar Garmerwolde. Daar liggen oplossingen.” De Haan reageert fel: “Dit is de kop in het zand steken. We weten hoeveel kinderen in Meerstad willen voetballen, maar we wachten met iets doen. Eerst wordt er te lang gewacht met het ontwikkelen van sportfaciliteiten in het dorp; gaat de gemeente nu dezelfde fout nog eens maken?” Swart verweert zich: “De grond is schaars. We moeten hier keuzes in maken.”
Deze discussie leidt tot frustratie bij Groep Staijen. René Staijen: “Deze plannen zijn ontwikkeld door mensen die geen verstand hebben van de belangrijke plek die een sportclub in een dorp inneemt. Ik woon zelf in Woltersum, een klein dorp. Engelbert is met duizend inwoners ook een klein dorp. Het hebben van een dorpsclub die verbindt, dat valt weg als het een ‘vreemdelingenlegioen’ gaat worden. De sociale cohesie verdwijnt volledig.” Over Garmerwolde merkt hij op: “GEO heeft in de beginjaren veel Lewenborgers een plek gegeven. Daar was men in het begin blij mee, maar dit sloeg om in tegenzin. Er waren veel Lewenborgers en nog maar weinig Garmerwolders.”
Swart probeert het om te draaien: “Maar je kunt het ook omdraaien. Dat door deze constructie men ook kan zien hoe het in een dorp er aan toe gaat, hoe het daar werkt.” Staijen houdt voet bij stuk: “Zo werkt het echt niet. Mensen uit een dorp willen wel mixen, maar ‘vreemdelingen’ hebben helemaal geen behoefte om dat te doen. Wij denken dat er in Meerstad-Noord voldoende ruimte is.” Wethouder Inge Jongman (ChristenUnie) van Sport is het daar niet mee eens en zegt dat GEO juist blij zal zijn met extra ledenaanwas. “Engelbert krijgt daarnaast met dit plan extra velden. Mocht het storm lopen, dan kunnen we om de vier jaar bijsturen.”
Roeifaciliteiten
Bij de buitensporten komt ook het roeien ter sprake. Het CDA merkt op dat een roeibaan in de plannen ontbreekt. Peter Rebergen van de ChristenUnie: “In de gemeente zijn er zo’n drieduizend roeiers. We zagen dat het CDA naar aanleiding hiervan ook schriftelijke vragen heeft gesteld. Afhankelijk van de antwoorden is mijn fractie bereid om samen met het CDA op te trekken wat we hier aan kunnen doen.” De wethouder geeft aan dat het opzetten van een roeibaan afhankelijk is van de provincie. Jongman: “We hebben roeifaciliteiten en goede roeiers. We zijn ook goed in gesprek. Volgende week hoop ik de antwoorden te kunnen delen.”
Binnensport
De problemen met overvolle sporthallen bij de binnensporten worden door de fracties erkend. Verschillende partijen komen met oplossingen. Rik Heiner van de VVD: “Bij scholen worden gymzalen gebouwd, zoals op de Suikerzijde. Ons lijkt het verstandig dat in plaats van een gymzaal dit een sporthal wordt. Overdag kunnen kinderen van de school er gebruik van maken, en in de avonduren is er een aparte ingang zodat er andere sporten kunnen worden beoefend. Hier willen wij een motie op indienen.” Wethouder Jongman is echter niet enthousiast. Ze begrijpt de gedachte, maar wil vasthouden aan de scheiding tussen sportzalen en sporthallen. “Het is een combinatie die wij niet willen doorbreken. Daarnaast gaan we de komende jaren veel sporthallen bijbouwen.”
Stadspartij 100% voor Groningen overweegt de extra inzet van blaashallen. Rob de Waard: “De komende vijftien jaar wordt vierhonderd miljoen extra geïnvesteerd. Is het genoeg om alle achterstanden weg te werken en ambities te verwezenlijken? Wij vragen het ons af. Achterstanden moeten ingehaald worden, en ondertussen moet er tempo gemaakt worden gezien de snel groeiende gemeente die we zijn. Actie is belangrijk, want het hebben van sportvoorzieningen is een belangrijke vestigingsfactor voor nieuwe inwoners.” De Waard pleit er ook voor om sportvoorzieningen direct in te tekenen wanneer een nieuwe wijk wordt ontworpen. “In Meerstad zijn woningen gepland, en dan komen we er ineens achter dat er nog voorzieningen moeten komen. Dit moet in andere wijken voorkomen worden. Om de druk te verlichten, denken wij dat het inzetten van blaashallen interessant kan zijn.”
De inzet van extra blaashallen wordt ook door de VVD, CDA en SP genoemd. De wethouder noemt het echter geen ‘pleister voor alle wonden’. “Op korte termijn kan het capaciteit toevoegen. Het is geschikt voor seizoensgebonden capaciteitsuitbreiding. Maar ze zijn kostbaar en je hebt er een vlakke ondervloer voor nodig.” Jongman benadrukt dat daarnaast ingezet zal worden op de realisatie van een semi-permanente sporthal. Deze is snel te realiseren, voegt extra capaciteit toe en kan ingezet worden wanneer andere sporthallen verbouwd en verduurzaamd worden.
Positieve geluiden waren er woensdagavond ook te horen in de raadszaal. Jim Lo-A-Njoe van D66: “Toen ik in 2019 mijn politieke carrière begon, vond in sportcentrum Kardinge een debat plaats over urban sports. Dat was op dat moment een onbekend begrip. Wij hebben een lans gebroken voor de urban sports, en dat zien we duidelijk terug in deze plannen. Maar ook het bewegen in de openbare ruimte komt nadrukkelijk naar voren. Wel zijn er zorgen. We vinden namelijk dat de APVG [Algemene Plaatselijke Verordening Groningen] op twee punten aangepast moet worden: als sportende jongeren overlast veroorzaken mag dit nooit meer een reden zijn om sportlocaties te sluiten. Daarnaast willen we het gebruik van skateboarden in de binnenstad toestaan. We overwegen op dit vlak een motie in te dienen.” De wethouder zegt hier niet op persoonlijke titel op te kunnen reageren en wil dit overleggen met het college.
De aangekondigde moties zullen worden behandeld tijdens de raadsvergadering van 2 juli.
