Slachtoffers van seksueel misbruik en andere zedenmisdrijven moeten minimaal een jaar wachten voordat hun rechtszaak wordt afgehandeld. Terwijl het onderzoek van het Openbaar Ministerie dan vaak al geruime tijd is afgerond, moeten de betrokkenen wachten op het proces. Dat meldt RTV Drenthe.
In Groningen, Drenthe en Friesland komen er steeds meer zedenzaken binnen bij de rechtbanken. Jaarlijks heeft de rechtbank zo’n zestig zaken ’te veel’, waardoor het niet lukt om al deze zaken snel af te handelen.
Grote zorgen
Het Openbaar Ministerie maakt zich zorgen over deze langdurige periode. Volgens Rianne Wildeman, officier van justitie en teamleider high-impactcriminaliteit bij het OM Noord-Nederland, vraagt het OM na afloop van het onderzoek een zitting aan bij de rechtbank. Na deze aanvraag duurt het gemiddeld nog een jaar voordat zedenzaken worden ingepland.
Voor slachtoffers is dit een onzekere periode zolang de zaak nog loopt. Zij weten niet waar ze aan toe zijn en voelen zich overgeleverd aan het lot. Volgens Wildeman is het ook voor verdachten onwenselijk om zo lang te moeten wachten. Veel verdachten kunnen in de tussentijd geen Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) krijgen, die voor veel beroepen verplicht is. Bovendien komt het voor dat verdachten ten onrechte worden beschuldigd.
Meervoudige kamer
Zedenzaken worden in Noord-Nederland vrijwel altijd behandeld door een meervoudige kamer, waarbij drie rechters de zaak beoordelen. Het OM roept de noordelijke rechtbanken op om lichtere misdrijven, zoals het aanraken van billen of het tonen van een geslachtsdeel, voortaan bij de politierechter te behandelen. In dat geval hoeft slechts één rechter zich over de zaak te buigen. Volgens het OM zou dit verschil kunnen zorgen voor een snellere afhandeling van zedenzaken.
Wildeman geeft aan dat zaken als aanranding nu nog door een meervoudige kamer worden behandeld, maar beter door een politierechter kunnen worden afgehandeld. Zo zou er meer ruimte ontstaan voor zwaardere zaken, zoals een incestzaak waarbij iemand zes jaar lang is misbruikt. Het OM is van plan te onderzoeken in hoeverre ‘lichtere’ zaken kunnen worden overgeheveld naar de politierechter. Toch is de rechtbank het hier vaak niet mee eens en verwijst deze zaken alsnog door naar een meervoudige kamer.
Het OM stelt nog een andere oplossing voor: een speciale zedenzitting. Op dezelfde dag zouden dan meerdere zaken behandeld kunnen worden. Ook wordt gedacht aan zittingen waarin alleen zaken worden behandeld waarbij de verdachte in vrijheid het proces kan afwachten.
Verlaging van wachttijd
De afgelopen tijd heeft de rechtbank al extra zedenzaken behandeld. In het eerste halfjaar van 2025 zijn er ongeveer drie keer zoveel zedenzaken ingepland ten opzichte van de eerste helft van 2024. De rechtbank is van plan dit tempo vast te houden in de tweede helft van 2025.