In Sint Annen zijn ze maar wat trots op hun dorpshuis de Meuln. In wat vroeger een korenmolen was, kunnen inwoners elkaar nu ontmoeten. Deze week is het de Week van het Dorpshuis. Volgens beheerder Pieter de Kam is een dorpshuis essentieel voor de leefbaarheid in het dorp.
Pieter, jullie hebben een aantal bijzondere jaren achter de rug…
“Dat kun je wel zeggen. In de herfst van 2019 zijn we begonnen met de renovatie van het dorpshuis. Na een periode van slopen zijn we aan de slag gegaan met de aanleg van een nieuwe vloer en vloerverwarming. Ook is er in die periode aardbevingsschade hersteld. Op de vrijdag voor de eerste lockdown vanwege de coronacrisis konden bewoners een sneakpreview krijgen. Maar ja, ik noemde de coronacrisis al even. Door alle maatregelen hebben we daarna de werkzaamheden heel rustig af kunnen maken.”
Hoe gaat het op dit moment met jullie?
“Het gaat prima. We hebben een heel fijn, verduurzaamd dorpshuis dat goed bezocht wordt. Er wordt veel georganiseerd. We hebben een volledig bestuur en samen met mijn vrouw doe ik sinds begin dit jaar het beheer. We werken volledig met vrijwilligers. Daarom vinden er ook geen commerciële activiteiten in het dorpshuis plaats. Dus als je een bedrijf buiten het dorp hebt en je hier een feestje wilt organiseren, dan kan dat niet. Om de simpele reden dat bijvoorbeeld een bardienst door vrijwilligers wordt gedraaid. Daarom vinden hier alleen activiteiten plaats die een binding met het dorp hebben.”
Hoe ziet een gemiddelde week er in het dorpshuis uit?
“We zijn elke zaterdag van 17.00 tot ongeveer 22.00 uur geopend. Het dorpshuis is dan een soort café waar inwoners een hapje en drankje kunnen krijgen. Soms is er ook muziek. Eén keer per maand hebben we op woensdag een koffieochtend. Deze wordt vaak door de oudere inwoners bezocht. Soms wordt die ochtend ook gecombineerd met het uitnodigen van een spreker, bijvoorbeeld WIJ Groningen die wat komt vertellen over de wmo. Ik noem maar een voorbeeld. En daarnaast wordt er tijdens feestdagen regelmatig iets georganiseerd. Tijdens de Paasdagen hadden we bijvoorbeeld een paasbrunch. Met Valentijnsdag hadden we ‘Heel Sint Annen bakt’ en ook tijdens Kerstmis hadden we een gezellige activiteit.”
Tekst gaat verder onder de foto’s:
Hoe belangrijk is het dorpshuis voor Sint Annen?
“Ik denk dat het dorpshuis door de jaren heen steeds belangrijker is geworden. Het dorpshuis anno 2025 is de huiskamer van het dorp. Mensen komen hier om elkaar te ontmoeten. Je hebt er een praatje en je hoort wat er speelt in het dorp. De drempelwaarde is heel laag. Natuurlijk komen mensen elkaar ook op straat tegen, maar onder het genot van een drankje, een hapje, wat muziek en een spelletje praat het makkelijker. En daarnaast heb je de seizoenen. In de koudere maanden is het minder aantrekkelijk om lang op straat met iemand te praten dan in de zomermaanden. Dus als je vraagt of het belangrijk is, dan zeg ik: super belangrijk.”
Sint Annen is een oud dorp. Het is in de Late Middeleeuwen ontstaan bij het in 1345 gestichte vrouwenklooster Parva Adwerth. Toch leest de geschiedenis van het dorp als het boek van Geert Mak ‘Hoe God verdween uit Jorwerd’….
“Door de jaren heen is er steeds meer verdwenen. In het begin van de twintigste eeuw telde Sint Annen acht middenstanders, onder hen een mosterd- en honingmaker, een smid, een bakker en een kruidenier. Ook waren er twee cafés. In 1974 sloot de kruidenier aan de Thesingerweg 1 als laatste. Lang was er in het dorp ook een lagere school te vinden, maar toen het leerlingenaantal was gedaald tot elf, werd deze begin jaren zeventig gesloten. In diezelfde periode draaide ook de kerk in het dorp voor de laatste keer de deur op slot. Ik denk dat Geert Mak een boek heeft geschreven dat een blauwdruk is voor heel veel dorpen.”
Toch klink je optimistisch…
“Ik denk dat wat ik beschrijf het voorbeeld is van een wereld die verandert. Kijk bijvoorbeeld naar je eigen agenda. Mensen hebben het tegenwoordig druk met van alles en nog wat. Door de auto zijn we mobieler geworden, waardoor de wereld aan onze voeten ligt. Als samenleving verleggen we de prioriteit. Maar ondertussen moeten we er wel voor waken dat er voldoende overblijft, dat we een levendig dorpshuis in stand weten te houden waar ontmoeting plaatsvindt. Dus ja, er is veel verdwenen, maar wat we hebben, dat staat er na de renovatie ontzettend goed voor.”
Verenigingen klagen de laatste jaren dat ze moeilijk aan vrijwilligers kunnen komen. Hoe is dat bij jullie?
“De afgelopen jaren zijn er verschillende nieuwe gezinnen in het dorp komen wonen. Verschillende mensen hebben zich gelijk als vrijwilliger aangemeld. Ik denk dat het ook een hele mooie manier is om snel te integreren in een dorp. Maar wat je zegt, dat herken ik wel. Zeker als het gaat om bestuursfuncties. Die zijn lastig in te vullen. Hier in Sint Annen proberen we bij zulke functies duidelijk te maken dat het niet gaat om een verplichting, maar dat je het als bestuur samen doet. Ja, één iemand is penningmeester, maar de praktijk is dat je die rol samen vervult. En dat maakt het veel draaglijker.”
Tekst gaat verder onder de foto’s:
Je kunt ook zeggen dat het dorpshuis inmiddels een vaste waarde is geworden…
“Het dorpshuis opende in 1987 de deuren. Dat betekent dat we richting het veertigjarig bestaan gaan. De geschiedenis van deze plek is trouwens bijzonder. Het is namelijk indertijd een korenmolen geweest, een molen die overigens heel veel pech heeft gehad. Er is verschillende keren brand geweest, waardoor de molen een aantal keren herbouwd is. In 1924 gebeurde dit opnieuw en toen besloot de molenaar om het niet te herbouwen. De molen is daarop omgetrokken en de bovenbouw is gesloopt. Vervolgens is het onderste gedeelte verbouwd tot woning. In de jaren tachtig overleed de eigenaar en is het gebouw door de dorpsvereniging aangekocht.”
Jarenlang was Sint Annen één van de trotse dorpen in de gemeente Ten Boer. Sinds enkele jaren maken jullie onderdeel uit van de gemeente Groningen. Hoe bevalt dat?
“Eigenlijk kun je spreken van een rimpelloze overgang. De lijntjes in Ten Boer waren kort en dat zijn ze nog steeds. Er is goed contact met het gebiedsteam. Het enige wat we merken, is dat het bij belangrijke dingen, zoals subsidies, wel wat langer duurt. En het komt ook voor dat we meerdere keren hetzelfde verhaal moeten afsteken om tot een resultaat te komen. Het zijn voorbeelden van een grote gemeente waar we onderdeel van zijn geworden. Maar over het algemeen hoor je ons niet klagen. We hebben ook goede contacten met dorpswethouder Inge Jongman (ChristenUnie).”
We staan aan de vooravond van een belangrijke periode: tachtig jaar bevrijding, Koningsdag. Hoogtetijden voor het dorpshuis?
“Er gaat ongetwijfeld het een en ander gebeuren. Ik heb al iets gehoord over een mogelijke bevrijdingsborrel en met Koningsdag zijn de deuren uiteraard ook geopend. Maar het zal niet zo zijn dat je hier een rommelmarkt zult aantreffen. Er zijn in de omgeving ontzettend veel vrijmarkten. Wij houden het wat simpeler, maar ook dat is heel gezellig. En wat ook leuk is om te benoemen is dat we een terras hebben met bankjes. In de zomermaanden komen hier veel fietsers langs. Het dorpshuis dient dan als een soort pleisterplaats waar er een drankje gedronken kan worden. Mensen op het terras kijken over de velden richting Stad waarbij ze aan het firmament d’ Olle Grieze zien staan. Dat is toch een prachtig uitzicht?”
Deze week is het de Week van de Dorpshuizen. Waar ben je nu het meest trots op?
“Dat we er samen hier iets moois van maken. Ik moet even denken aan onze pizzaoven. Die hebben we nog niet zo lang geleden aangeschaft. Enkele weken geleden was er een vrijwilliger die wat pizzadeeg over had. Samen met andere bezoekers is men toen pizza’s gaan maken. Het klinkt misschien heel simpel, maar juist zoiets zorgt voor verbinding. Je maakt samen het eten en eet het daarna gezamenlijk op. En dat is wel een beetje wat past bij Sint Annen. Als er een oproep wordt gedaan om ergens wat onkruid te wieden of om te werken in de dorpstuin, dan zullen er altijd vrijwilligers op komen dagen. Dat maakt mij trots.”
