Rookvrij maken speeltuinen en sportparken verloopt stroef: te weinig borden bij speeltuinen, clubs vrezen kwijtraken ‘derde helft’

De gemeente Groningen wil zoveel mogelijk speeltuinen en sportparken rookvrij maken. Maar dat gaat moeizaam, schrijft het gemeentebestuur woensdag aan de raad. Er is een tekort aan personeel en geld om speelplaatsen rookvrij te krijgen. Ook vrezen enkele sportclubs dat ze vrijwilligers verliezen als roken helemaal wordt verboden.

Na een aangenomen motie in de gemeenteraad in 2022 kwam de gemeente vorig jaar met een plan om zoveel mogelijk speelplaatsen rookvrij te maken en sportclubs aan te sporen om roken op hun terreinen niet meer toe te staan. De gemeente wilde in 2024 rookvrije borden of stoeptegels plaatsen bij tachtig speeltuinen.

Tot nu toe is dat gelukt bij slechts 25 speelplekken. Bij 11 andere locaties worden de komende tijd nog markeringen aangebracht, maar het rookvrij maken van speelplekken gaat duidelijk langzamer dan gepland. Vorig jaar was er een tekort aan personeel, aldus het college. Ook speelde het slechte weer een rol bij het aanbrengen van markeringen bij speeltuinen.

In Groningen beheert de gemeente zo’n 700 speelplaatsen. De gemeente wil dit jaar alsnog alle 80 speeltuinen die vorig jaar rookvrij moesten worden van aanduidingen voorzien. Maar of dat gaat lukken, blijft de vraag. “Het liefst plaatsen we bij nog meer speeltuinen een bord, stoeptegel of markering, maar het is momenteel nog onduidelijk of dat financieel haalbaar is en of er capaciteit is om deze te plaatsen of aan te brengen,” staat in een update aan de gemeenteraad. Het college wil de speelplaatsen daarom alsnog rookvrij maken en hoopt dat sociale controle bij de speelplekken het probleem van ontbrekende markeringen opvangt.

Sportparken vrezen ‘derde helft’

De gemeente wil ook alle sportparken rookvrij maken, maar dat blijkt eveneens lastig. Bij de sportclubs is het de bedoeling dat er een algeheel rookverbod komt langs de sportvelden tijdens trainingen en wedstrijden. Sommige clubs hebben al een rookverbod of aangewezen rookplekken buiten het sportpark.

Bij jeugdtrainingen en -wedstrijden lijkt dat geen probleem, maar bij trainingen en wedstrijden voor volwassenen ligt dat anders. Een aantal clubs is bang vrijwilligers en leden te verliezen als roken wordt verboden, omdat de derde helft minder aantrekkelijk kan worden door een rookverbod.

Volgens de gemeente vinden bestuurders het handhaven lastig. Zij vrezen dat vrijwilligers afhaken als zij mensen moeten aanspreken op roken. Vooral op grote sportparken is er meer weerstand, stelt het gemeentebestuur: “Bij de grotere sportparken met meerdere gebruikers is de uitdaging groter, omdat we te maken hebben met een groter oppervlak, met meer gebruikers en meer bezoekers.”

‘Draagvlak creëren’

De gemeente wil de huisregels van clubs aanpassen en toewerken naar een algeheel rookverbod. Een projectleider moet in 2025 met clubs in gesprek gaan om daarvoor draagvlak te creëren. “Het aanspreken van mensen op het roken moet daarbij door alle leden van de club gedragen worden om de sportparken rookvrij te krijgen”, besluit het college.

Er wordt nog onderzoek gedaan naar ‘bredere maatregelen’, zoals het aanpakken van zowel roken als alcoholgebruik binnen sportverenigingen. Voor openbare sport- en beweegplekken worden borden en markeringen aangebracht om duidelijk te maken dat roken daar niet gewenst is. De gemeente zal onderzoeken of deze maatregelen effect hebben door middel van vragenlijsten bij omwonenden en gebruikers. In 2026 volgt een evaluatie van de rookvrije zones en het verdere beleid.