In Loppersum en in de Akerk werd afgelopen week de kinder-Matthäus-Passion opgevoerd. Het ging om een project van het Luthers Bach Ensemble, het Roder Jongenskoor, stichting Oude Groninger Kerken, het NNO en Edwin Rutten. Volgens Joëlle Doll van het NNO smaakt het project naar meer.
Joëlle, het project ligt inmiddels achter jullie. Hoe kijken jullie terug…
“Ik denk dat we terug kunnen kijken op een hele geslaagde pilot. Voor alle betrokken partijen was het best wel spannend. Hoe gaat dit uitpakken? Gaat een Matthäus-Passion voor kinderen werken? Is het aansprekend en interessant genoeg? Hoe je het ook bekijkt, het is een complex klassiek stuk. Er zijn toegankelijkere werken.”
Voor wie het afgelopen week niet heeft meegekregen, de kinder-Matthäus-Passion. Wat is het precies?
“Edwin Rutten, beter bekend als ‘ome Willem’, en het Luthers Bach Ensemble hebben elkaar een tijd geleden gevonden rond het uitvoeren van een Matthäus-Passion speciaal voor kinderen. Hij had deze al eerder ontwikkeld. Een normale Matthäus-Passion is niet heel erg toegankelijk. Het is bijvoorbeeld een behoorlijk lange zit. Daarom is er door Edwin Rutten een speciale kinderversie gemaakt die ongeveer zeventig minuten duurt. Maar gaandeweg is het project steeds groter geworden en hebben diverse partijen zich aangesloten.”
Hoe maak je zo’n stuk toegankelijk?
“Wat we hebben gedaan is aan de kinderen laten zien hoe briljant componist Johann Sebastian Bach was. En dat hij in het stuk ook humor heeft verwerkt. We zagen dat door daar op te focussen dit de kinderen aansprak. En de samenwerking met het Roder Jongenskoor pakte heel goed uit. In de aanloop naar de concerten heeft het jongenskoor twee basisscholen bezocht. Leerlingen van deze scholen hebben tijdens het concert een deel, koraal 18, meegezongen. Je zag dat het koor op de school en ook tijdens de optredens drempels slechtte. In de kerk ging het meezingen schoorvoetend, maar het is wel gelukt. Andere scholen die het jongenskoor niet op visite hadden gehad, zaten aandachtig te luisteren.”
Wat waren de reacties na afloop?
“Alle scholen die aanwezig waren hadden in de aanloop een educatiepakket gevolgd. Wat je zag was de herkenbaarheid van elementen die tijdens de les waren behandeld en in de kerk terugkwamen. Zoals ik al zei, dit was een pilot. Na het optreden in Loppersum, op donderdag, hebben we bijvoorbeeld dingen aangepast. Vrijdag heeft het Roder Jongenskoor nagenoeg alle koralen meegezongen, terwijl dit bij het eerste concert nog niet zo was. Door hier voor te gaan kwam het voor de kinderen dichterbij en werd het aansprekender.”
En het meezingen van de schoolklassen. Ben je daar tevreden over?
“Ook daar hebben we na het concert van donderdag een wijziging in doorgevoerd. In Loppersum werd het benoemd, maar gebeurde er aanvankelijk weinig. In de Akerk heeft de dirigent echt contact gezocht met de schoolklas. Door die ingreep wist de klas, nu moet het gebeuren. Wel denken we dat het heel mooi zou zijn als een volgende keer alle kinderen dit deel van de kinder-Matthäus-Passion mee kunnen zingen. Dat je echt een kerk vol zingende kinderen hebt. Dat zou veel indruk maken. Het maakt nogal een verschil of er nu vijftig kinderen zingen of vierhonderd.”
Je hebt het over de toekomst. Wordt er al nagedacht over een vervolg?
“Op dit moment is er veel enthousiasme. Maar officieel moeten we dit project nog evalueren. Hoewel ik niet kan ontkennen dat er wel over gesproken wordt. Edwin Rutten lijkt het bijvoorbeeld geweldig om in de toekomst een tour door het land te maken. Maar je kunt wellicht ook voor een andere vorm gaan. Wat ik al zei, dat je nog meer kinderen laat zingen. We hebben speciaal voor dit project lesmateriaal gemaakt. Dat zou je breder in kunnen zetten.”
De schaduw die over dit gesprek hangt is de constatering dat er in de schoolklas steeds minder aandacht is voor muziek…
“Dat is zorgelijk. En doordat er in de klas minder muzieklessen zijn, heeft dit ook gevolgen. Minder kinderen bespelen bijvoorbeeld een muziekinstrument. Terwijl muziek erg belangrijk is. Wetenschappelijk is bewezen dat het goed is voor onder andere de cognitieve vaardigheden van kinderen, de sociale cohesie en bijvoorbeeld voor het mentaal welzijn. Gelukkig ben ik binnen het NNO in die positie om daar wat aan te doen. Maar het is wel zorgelijk. Dat maakt een vervolg van dit project ook zo waardevol.”
Verslaggever Sidney Schoonhoven maakte een reportage over het concert in de Akerk:
