Diefstal ‘Groningse’ Van Gogh zorgt voor beschadigingen; ‘Lentetuin’ was eerst een ‘wintertuin’

Het onderzoek naar de Lentetuin, de pastorietuin te Nuenen in het voorjaar van Vincent van Gogh, het schilderij van het Groninger Museum wat in 2020 werd gestolen, heeft een aantal beschadigingen laten zien aan het werk. Daarnaast is duidelijk geworden dat Van Gogh het werk oorspronkelijk wilde maken als Wintertuin, maar later besloot om er een Lentetuin van te maken.

Na de diefstal van het werk uit Museum Singer in Laren in 2023 wist kunstdetective Arthur Brand de Van Gogh vorig jaar weer boven water te halen. In Depot Boijmans Van Beuningen doet restaurator Marjan de Visser nu onderzoek naar het werk. Daaruit blijkt dat de diefstal en de daaropvolgende periode voor een aantal beschadigingen heeft gezorgd. Vooral gaat om het oude vernis is beschadigd, maar er zijn ook een paar krassen door alle lagen van het schilderij heen gegaan. Eén daarvan is zo diep dat op één plek zelfs het linnen te zien is.

Het onderzoek heeft, zo stelt het Groninger Museum, ook nieuwe ontdekkingen opgeleverd: Van Gogh startte het werk als een Wintertuin in 1883 maar het werd uiteindelijk een Lentetuin in het voorjaar van 1884. Ook is nu duidelijk dat het linnen doek de Lentetuin zo’n 25 jaar na voltooiing op een eikenpaneel is gelijmd. Eerder werd verondersteld dat het op papier was geschilderd en op een paneel geplakt. Ook is de voorstelling in het verleden bijgeschilderd.

De Lentetuin is nu nog in het depot van het Boijmans Van Beuningen in Rotterdam. Deze maand is het werk daar te zien voor bezoekers. Vanaf 29 maart de ‘Groningse’ Van Gogh voor het eerst weer te zien in het Groninger Museum, als hoogtepunt in 150 jaar Groninger Museum – Behind the Scenes. In deze tentoonstelling kunnen de voor- en achterkant van het werk worden bekeken. Het wordt getoond in niet-herstelde staat, met de beschadigingen van de diefstal nog zichtbaar. Striptekenaar Barbara Stok vertelt het verhaal van de reis van het schilderij op de muren van het museum; van het atelier in Nuenen tot de terugkomst in een Ikea-tas.