Gierzwaluw weer vertrokken uit Stad: “Het gierende geluid ga ik wel missen”

Ze worden de honderd-dagen-vogel genoemd: de gierzwaluw. Inmiddels hebben ze Stad verlaten en zijn ze begonnen aan hun trek richting het overwinteringsgebied in zuidelijk Afrika.

In de Noorderplantsoenbuurt zijn de laatste jaren veel nestgelegenheden voor de vogels gerealiseerd, waar ook gretig gebruik van wordt gemaakt. Het vertrek valt op, omdat het op zomeravonden direct veel rustiger is. Gierzwaluwen zijn echte lawaaimakers waarbij ze met hun gierende geluid opvallen. Een geluid dat klinkt als ‘srie-srie’ of ‘skrieeh’. “Het gierende geluid ga ik wel missen, het is nu in de avonden veel rustiger”, laat een buurtbewoner weten. Volgens Remco Daalder, auteur van het boek De Gierzwaluw, werd het vertrek de afgelopen dagen aangekondigd. “Wat ze in de laatste dagen doen is op zoek gaan naar lege nestkasten”, vertelt Daalder in het Radio 1-programma Vroege Vogels. “Ze tikken er tegen aan om te kijken of een kast leeg is, of dat deze bezet wordt door serieuze figuren. Het is een soort pestgedrag. Hiermee zoeken ze alvast een nestplek voor volgend jaar. Welke plek kunnen we volgend jaar gebruiken?”

IJsselmeergebied
De gierzwaluw arriveert in april en vertrekt eind juli. Tijdens het verblijf in Nederland hebben ze een voorkeur voor oude stadswijken. “Ook het IJsselmeergebied is erg in trek. Een gierzwaluw verblijft verreweg het grootste deel van zijn tijd in de lucht. Overdag zitten ze op een hoogte van 2,5 kilometer waarbij ze een perfect uitzicht hebben om alles goed te scannen. In de avond dalen ze af naar twee- tot driehonderd meter hoogte. Boven het IJsselmeer bevinden zich dan veel dansmuggen, wat perfect is. Het IJsselmeer is ook zo geschikt dat het gierzwaluwen uit België, Duitsland en zelfs uit Frankrijk aantrekt.”

Onweer
Volgens Daalder bevindt het overwinteringsgebied zich in zuidelijk Afrika. “De gierzwaluw is geen stadsvogel. Het is een regenwoudvogel. In Congo, maar ook in landen als Namibië, bevinden ze zich boven de regenwouden. Ze zijn dol op regen en onweer. Ook in eigen land kun je dat zien. Wanneer een onweersbui nadert krijg je te maken met een andere luchtdruk waardoor insecten omhoog komen. Dan zijn gierzwaluwen er als de kippen bij. In Afrika heb je dan hele wolken gierzwaluwen. En ook in Nederland kun je dus lezen wanneer een onweersbui nadert.”