Toekomst DOT hoogst onzeker, Stadsstrand kan in toekomst ook ‘groen’ worden

Het iconische gebouw DOT kan hoogstwaarschijnlijk niet in het Ebbingekwartier blijven staan. Dat zegt wethouder Rik van Niejenhuis (PvdA). Voor het Stadsstrand is er meer hoop, al kan dit strand in de toekomst ook groen worden met gras en bomen her en der, zo bleek woensdagavond tijdens een vergadering in het Stadhuis.

De neutrale toeschouwer van het debat zou na afloop van de vergadering de conclusie kunnen trekken dat alles wat er op het terrein al is, verdwijnt en in de nieuwe plannen op een andere manier terug gaat komen. “Het voelt een beetje alsof we het Martinikerkhof gaan herstructureren waarbij we de Martinikerk voor het gemak maar afbreken”, zegt Leendert van der Laan van Partij voor het Noorden.

De Healthy Ageing Campus
De discussie gaat om de Healthy Ageing Campus (HAC), een plan dat het gebied tussen de Petrus Campersingel, de Oostersingel, het Hanzeplein en het Oosterhamrikkanaal wil opwaarderen. Het moet een groene, duurzame en open stadsomgeving worden waar patiënten van het UMCG kunnen herstellen, en waar inwoners kunnen ontmoeten en recreëren en waar ook gewoond wordt.

Elte Hillekens van GroenLinks is enthousiast: “Wij zijn heel blij met de plannen. We hebben het over de inrichting van een stuk stad tussen de Oosterparkwijk en de binnenstad wat gaat zorgen voor verbinding.” Tom Rustebiel van D66 is nog stelliger: “Hoe het er nu uit ziet: het is een stuk Charlerloi midden in Groningen. Qua bebouwing en verkeersstromen is het onsamenhangend. De uitstraling kan veel beter. Door meer groen toe te voegen en verkeersstromen beter te organiseren kunnen patiënten van het ziekenhuis zich er beter herstellen en wordt het een fijnere werkplek.”

Rustebiel benadrukt verder: “Daarnaast willen wij benadrukken dat de doorwaadbaarheid belangrijk is: dat je via het terrein vanuit de Oosterparkwijk naar de binnenstad kunt fietsen.” Verschillende partijen hebben tijdens de vergadering moeite om hun mening in woorden uit te drukken omdat er nog niet sprake is van een plan voor het gebied. Wethouder Van Niejenhuis: “Het is een visie, geen plan. Dit is het begin van een proces. Natuurlijk weten we al wel iets, maar of we het allemaal exact zo kunnen uitvoeren, dat moet nog blijken. Maar dit is wel een visie voor enkele decennia.”

DOT
De toekomst van het iconische gebouw DOT, dat op het terrein staat van de campus, is het meest onzeker en leeft enorm, getuige de volle publieke tribune en de duizenden keren getekende petities. Izaäk van Jaarsveld van het CDA: “Dit onderwerp leeft enorm, er is een maatschappelijke beweging op gang gekomen.” Margriet Sterken, inspreker, stelt dat DOT naadloos past binnen de visie van Healthy Ageing: “Dit gaat namelijk niet alleen over gezondheid en voeding, maar ook over sociale activiteiten en ontmoeten. Iets dat binnen DOT volop gebeurt. We hebben het over een gezichtsbepalende koepel die onmogelijk te vervangen is in de plinten van een nieuw gebouw. Het gebouw heeft bestaansrecht, sloop is pure kapitaal vernietiging.”

Yaneth Menger van Stadspartij 100% voor Groningen legt de vinger op de zere plek: “Het huidige coalitieakkoord draagt als titel ‘Het begint in Groningen: voor wat echt van waarde is’. Waar ik benieuwd naar ben, is hoe het college kijkt naar de waarde van een iconisch gebouw als DOT.” Menger wijst er tevens op dat er in de pachtconstructie van DOT afspraken zijn opgenomen dat als het gebouw zijn nut heeft bewezen, dat het behouden kan blijven. De wethouder zegt dit uit te zullen gaan zoeken.

Wethouder Van Niejenhuis benadrukt de tijdelijkheid: “Wat betreft DOT was vanaf het begin duidelijk dat het er in tijdelijkheid zou staan. Vind je het gebouw zo iconisch, dat het behouden moet blijven, dan zullen daar over forse financiële consequenties tegenover staan.” Hij licht later toe: “Laten we DOT en het Stadsstrand staan, dan kunnen we honderd woningen niet bouwen. De consequentie daarvan loopt financieel in de miljoenen.”

De PvdA is ook kritisch op behoud op deze locatie. Rico Tjepkema (PvdA): “Ik zie de toegevoegde waarde van het gebouw voor de omgeving. Maar niet alles kan zomaar. Stedenbouwkundig en financieel schuurt het.” D66 is het daar niet mee eens. Tom Rustebiel: “Mijn partij is niet overtuigd van het nut van het afbreken van DOT. De PvdA zegt het gebouw te willen verplaatsen. Maar dat lijkt ons onrealistisch. Dat is een belofte die je niet waar kunt maken.” Tjepkema: “Maar dan ga je DOT inpassen binnen deze campus. Waar haal je die financiën vandaan?” Rustebiel: “Ik heb geen idee wat de financiële implicaties zijn. Wellicht kunnen we op een andere plek meer woningen bouwen om de kosten te compenseren? Uw suggestie voor het verplaatsen is een dure grap en is ook niet realistisch.” Tjepkema: “En ik ben niet overtuigd dat dit inpasbaar is.” Rustebiel: “Er is geen bewijs dat het niet inpasbaar is. Nu schrappen omdat het financieel niet in te passen is: ik wil dat nog wel eens zien.”

Leendert van der Laan van Partij voor het Noorden: “Vorig jaar heeft mijn partij een motie ingediend die opriep om DOT te behouden. Meneer Tjepkema noemde dit toen een ‘hersenspinsel’. Kan de PvdA dat vanavond duiden?” Tjepkema: “Ik zie de toegevoegde waarde, maar financieel is het lastig. Wellicht kunnen we DOT behouden op een andere plek.” Rik Heiner van de VVD: “Ik hoor de PvdA zeggen over de financiële haalbaarheid. Maar ik heb geen bijlage met cijfertjes gezien.” Tjepkema: “Ik heb technische vragen aan de ambtenaren gesteld. Dat heeft u waarschijnlijk ook gedaan?” Heiner: “We hebben het vanavond over een visie. Daar hoort geen financieel uitgewerkt plan bij. Daarvoor is het nog te vroeg. Waarom dan toch dit argument?” Tjepkema: “Plannen moet uitvoerbaar zijn. Stedenbouwkundigen zijn gaan rekenen. Ze kunnen niet met een vodje aankomen.”

Van der Laan: “In deze fase, omdat het een visie is, mogen inwoners er nog van alles van vinden. Ze kunnen volop reageren. Maar voor PvdA is alles in beton gegoten en dat betekent DOT en Stadsstrand moeten verdwijnen?” Tjepkema: “Zoals meneer Van der Laan wel vaker doet gaat hij op de stoel van de stedenbouwkundigen zitten. Ik lees de stukken en ik maak een afweging.”

Stadsstrand: “Ruimte voor ongeorganiseerde lol”
Het Stadsstrand, dat vaak in combinatie met DOT wordt genoemd, heeft de afgelopen jaren flink aan populariteit gewonnen. Inspreker Disna Veltman benadrukt de sociale functie van de combinatie: “Het Stadsstrand begon als studentenproject maar is gepromoveerd tot een succesvolle ontmoetingsplek waar alle lagen van de bevolking komen. DOT is de perfecte aanvulling: je kunt er wat drinken, wat eten en je kunt er een pleister halen als dat nodig is.”

Inspreker Marijke Wilmans wijst op de natuurwaarde: “Wist je dat de aalscholver in het gebied voorkomt? Een bijzondere vogel die in stadsgebieden zich maar vrij zeldzaam laat zien. Dit is een gebied, waar niks gebeurde, en waar de natuur zichzelf gevormd heeft. Dat zorgt voor de prachtigste natuur.” Zij is niet blij met de plannen voor twee bruggen, waaronder een fietsbrug die het zwemwater overspant: “Het zal enorm rustverstorend zijn omdat er over deze fietsbrug ook brommers zullen gaan rijden. Waarbij over het algemeen bekend is dat mensen water beschouwen als een groot vuilnisvat. Wij zijn niet blij met deze plannen.””

Van Schagen van Student & Stad vreest dat het Stadsstrand verdwijnt en met een verhard ‘Stadsplein’ wordt vervangen: “Een Stadsplein associeer ik met georganiseerde lol. Je gaat toch ook niet ja handdoek op de Ossenmarkt of Vismarkt leggen? Eén van die randvoorwaarden die Student & Stad stelt is dat er ruimte moet zijn voor ongeorganiseerde lol.” Het huidige Stadsstrand voldoet aan die behoefte. GroenLinks en de SP opperen dat een strand ook groen kan zijn, waar je in het gras zou kunnen liggen ‘chillen’ en waar bomen staan. Elte Hillekens (GroenLinks): “Als we de plannen bekijken dan staat er op deze plek groen ingetekend met bomen. Dat is toch ook een plek om ongeorganiseerde lol te hebben?” D66 (Rustebiel) is het hier niet mee eens: “Het Stadsstrand functioneert prima zoals het er nu bij ligt. Een strand is een strand. We hebben juist meer van zulke plekken nodig.”

Toch ruimte voor het Stadsstrand?
Ondanks de initiële onzekerheid van het college, lijkt er meer ruimte te zijn voor de functie van het Stadsstrand. Van Schagen (Student & Stad): “Nu heb ik toevallig gesproken met de stedenbouwkundige. Die zegt: het Stadsstrand is inpasbaar in deze visie.” Rico Tjepkema (PvdA) reageert hierop: “Het lijkt ons goed om die functie voor het gebied te behouden. We zien dit als een toegevoegde waarde. Dus aan een eventuele motie willen wij wel meewerken.”

Financiële afweging
De wethouder vat samen: “Wat we willen met de Healthy Ageing Campus is dat we een gesloten ziekenhuisterrein om gaan vormen in een bestemming die voor iedereen aantrekkelijk is. Nu is het geen fijne plek om te zijn en om te werken. We hopen alle verschillende functies in dit gebied te kunnen laten landen.”

Hij benadrukt opnieuw de financiële afweging: “Laten we DOT en het Stadsstrand staan, dan kunnen we honderd woningen niet bouwen. De consequentie daarvan loopt financieel in de miljoenen. Door andere gebouwen hoger te maken, zoals sommige partijen als oplossing aandragen, is omgekeerde stedenbouw.”

Menger (Stadspartij 100% voor Groningen) blijft kritisch: “Er wordt een beeld geschetst dat deze visie het walhalla gaat worden. Maar wat we willen vindt allemaal al plaats. Er is verbinding, mensen ontmoeten elkaar. Wat is het verschil?” Van Niejenhuis reageert: “Het is er al, klopt. Maar het gaat ons er om dat we deze functies herschikken. Dat we het op een andere manier kunnen behouden. Ik denk dat het goed is dat we meer gaan denken in gedeelde belangen en minder in tegenstellingen. Het behouden van DOT kost miljoenen. Is het allemaal haalbaar?”

Voor de eerstvolgende raadsvergadering heeft onder andere Student & Stad een motie aangekondigd.