Oekraïense Onafhankelijkheidsdag gevierd met lach en traan op Vismarkt: “Dit dient een hoger doel” (foto’s)

Op de Vismarkt in Groningen is zondag stilgestaan bij de Oekraïense Onafhankelijkheidsdag. Er was een uitgebreid programma dat volgens Nataliya Hilt van de organisatie veel bezoekers trok.

Nataliya, hoe belangrijk is deze dag?
“Deze dag is heel belangrijk. Sinds 1996 vieren we op 28 juni de Dag van de Grondwet, een nationale feestdag die niet prominent op de agenda staat. Dat geldt wel voor deze dag. Op 24 augustus 1991 riep Oekraïne zijn onafhankelijkheid uit, nadat een staatsgreep van conservatieve krachten in de Sovjet-Unie was mislukt. Oekraïne heeft door de eeuwen heen veel moeten doorstaan. De oorlog die nu gevoerd wordt is niet de eerste en zal ook niet de laatste zijn. Oekraïne heeft als land een geschiedenis die duizend jaar teruggaat. Uiteindelijk zullen wij onze onafhankelijkheid terugwinnen. Dat is belangrijk, en het zit echt in onze genen om bij onze vrijheid stil te staan. Dit alles komt tot uiting op deze dag.”

Jullie boden een programma aan op de Vismarkt. Hoe zag dat eruit?
“We zijn om 14.00 uur begonnen met een informatiemarkt. De Sociale Brigade, Hope4Ukraine, Zorg-GO en DroneAid waren bijvoorbeeld aanwezig. Voorbijgangers konden bij hun stands informatie krijgen. Bij DroneAid konden donaties worden gedaan voor de aanschaf van drones. Er werden folders uitgedeeld en er waren speciaal gemaakte Oekraïense hapjes te proeven. Wat opviel, is dat dit eerste deel kon rekenen op veel Nederlandse belangstelling. Mensen waren nieuwsgierig naar wat de organisaties doen. Zij vertelden dat alle hulp welkom is. Het is belangrijk om Oekraïne te blijven steunen.”

Tekst gaat verder onder de foto’s:

Want daarna volgde een officieel programma, hè?
“Dat klopt. Dit programma begon met de vertoning van een filmpje, gevolgd door een toespraak van een lid van de Oekraïense ambassade. De eerste secretaris van de ambassade van Oekraïne in Nederland, Yevhen Dovzhenko, was speciaal voor deze gelegenheid naar Groningen gekomen. Dit was een mooie toespraak, waarbij ook werd benadrukt dat steun en hulp belangrijk blijven. Daarna volgde een minuut stilte, waarbij we stilstonden bij alle militairen en inwoners die de afgelopen jaren door de oorlog om het leven zijn gekomen. Hierna werd het Oekraïense volkslied live gezongen door Anastasia Grigorenko.”

Het klinkt als een behoorlijk indrukwekkend programma…
“Er waren zeker emoties. Dat zagen we bijvoorbeeld ook bij de toespraak van premier Volodymyr Zelensky. Die had hij vanochtend opgenomen en via de verschillende kanalen gedeeld. Wij zonden dit uit op een groot scherm. De toespraak, van dertien minuten, was heel krachtig en motiverend. Hij vertelde dat het volk van Oekraïne een onbreekbare geest heeft en de moed van het land velen inspireert. Er zijn nu Oekraïners en er zullen ook Oekraïners zijn op het stuk land, waar over honderd jaar onze volgende generaties zullen staan. En over honderd jaar zal er in het huidige Oekraïne Onafhankelijkheidsdag worden gevierd. Maar ook werd de lastige kant benoemd. Het is een hele moeilijke tijd. Zelensky vertelde dat hij openstaat voor onderhandelingen over vrede. Tegelijkertijd moeten we doorgaan en niet opgeven, waarbij het heel belangrijk is dat we elkaar blijven steunen.”

Wat was het hoogtepunt van het programma?
“Dat was een eerbetoon aan onze soldaten. Nederland vervult een belangrijke rol bij het verlenen van medische hulp aan gewonde soldaten. Zij worden bijvoorbeeld in Groningen opgevangen en krijgen hier medische zorg. Tien soldaten waren aanwezig. Pastoor Ismee Wubs van de Helperkerk sprak mooie woorden. Sinds het begin van de oorlog staan de deuren van deze kerk letterlijk en figuurlijk open voor Oekraïners. Wat ook aan de orde kwam, is dat onze vrijheid in die zin ook de Nederlandse vrijheid is. Er wordt gestreden voor een vrij Oekraïne, maar tegelijkertijd wordt er ook gestreden voor een hoger doel: vrijheid in bredere zin.”

Tekst gaat verder onder de foto’s:

En er was ook muziek, hè?
“Je herinnert je wellicht nog de slag om de Azovstal-fabriek bij Marioepol. Het Oekraïense Regiment Azov beschermde de stad en trok zich uiteindelijk terug op het terrein van de staalfabriek. Dit hebben ze 86 dagen geprobeerd te verdedigen, waarbij ze 82 dagen lang volledig omsingeld waren. In die tijd zijn er veel krijgsgevangenen gemaakt, die drie jaar later nog altijd vastzitten. Ivan Pitelyak zong het lied: ‘Waar is Azov?’ Pitelyak zet zich met zijn optredens in voor de krijgsgevangenen: hij blijft het verhaal vertellen en haalt donaties op om deze krijgsgevangenen te ondersteunen. Daarnaast waren er verschillende andere Oekraïense artiesten die muziek ten gehore brachten.”

Hoeveel mensen heeft de dag getrokken?
“Veel. Precieze aantallen hebben we niet. Het is ook een dynamisch proces, omdat mensen komen en gaan. Bij de informatiemarkt hadden we sterk het gevoel dat het veel Nederlanders trok. Het officiële programma trok veel Oekraïners die hier in de gemeente verblijven. Uiteindelijk kunnen we terugkijken op een mooie dag, met een lach en een traan, waarop veel gesproken is. De hoop is dat we met deze dag hoop hebben kunnen bieden, informatie hebben kunnen verstrekken, kennis hebben kunnen laten maken en Oekraïners motivatie hebben kunnen geven in deze moeilijke tijd. Zeker nu de herfst voor de deur staat. Het zou fantastisch zijn als we volgend jaar, op 24 augustus, in volledige vrijheid kunnen vieren.”