Haren koestert historische brandweeroldtimer: “Het laat heel mooi een ontwikkeling zien”

In Haren zijn ze maar wat trots op hun oude Chevrolet brandweerwagen. Zaterdag kon het publiek oud en nieuw bekijken op het terrein van de brandweerkazerne in het dorp. Maar wat is het verhaal achter de oldtimer? Een gesprek met Reint Flanderijn, de voormalige commandant van de Harense brandweer.

Reint, wat is het verhaal achter deze oldtimer?
“Brandweer Haren heeft best wel een band met wagens van Chevrolet. Vanaf 1939 hadden we een Chevrolet die voornamelijk in gebruik was als sproei- en veegwagen door de gemeente, maar die ook was ingericht voor de brandbestrijding. In 1945 werd dit voertuig gevorderd door de Duitse bezetter. Van 1957 tot 1976 hadden we ook een Chevrolet in dienst. Deze is na twintig jaar trouwe dienst verkocht aan de bedrijfsbrandweer van U.T. Delfia, een mengvoerfabriek in Hoogkerk. We wilden deze wagen heel graag terug, maar het laatst bekende adres was een autosloperij in Friesland. Helaas.”

Toch is het jullie gelukt om een Chevrolet op de kop te tikken…
“Dat was rond 2003. Een groep vrijwilligers die op dat moment bij brandweer Haren actief was, wilde heel graag dat de manier waarop vroeger branden werden bestreden, zichtbaar zou blijven. Ik kwam in contact met een bedrijf in het zuiden van het land dat zo’n oldtimer had. Ze gebruikten dit voertuig onder andere voor beurzen, maar vanwege ruimtegebrek moest het weg. Ik heb toen aangegeven dat wij er in Haren wel belangstelling voor hadden, ook omdat het goed zou zijn voor de teambuilding: door het met het team in goede staat te houden.”

Dat was snel geregeld dus!
“Nou, niet helemaal. Want er moest veel geregeld worden. Ik ben naar Arjen Gerritsen gestapt. Hij was in die jaren burgemeester van de gemeente Haren. Ik zei hem dat de komst van de brandweerwagen de gemeente geen geld zou kosten, maar dat ik wel drie punten had. Als eerste had ik stallingsruimte nodig. Hij zei, dat kan geregeld worden. Als tweede had ik een verzekering nodig voor het voertuig. Ook dat kon geregeld worden. En het lastigste was het derde punt. Ik zei tegen Gerritsen dat ik een stichting wilde oprichten waar de oldtimer onder zou vallen. En zo is het gegaan. Op 14 oktober 2003 kwam het voertuig en hebben we het een opknapbeurt gegeven.”

Door het onder de stichting te laten vallen, werd de stichting dus eigenaar. Hebben jullie er de afgelopen twee decennia veel plezier aan beleefd?
“Ja, ontzettend. Het voertuig werd bijvoorbeeld ingezet tijdens Sinterklaasintochten, maar ook bij andere festiviteiten. Na de zomervakantie van vorig jaar besloten we dat het weer tijd was voor een opknapbeurt. Met een groep vrijwilligers hebben we het hele voertuig leeggehaald, alles geschuurd en opnieuw geverfd. Daarna is het volledig heringericht. We hebben ook materialen kunnen installeren die we door de jaren heen op de kop hebben weten te tikken, waardoor we nu een authentieke bepakking op de wagen hebben. Inmiddels is het voertuig weer als nieuw en kan het er weer jaren tegenaan.”

Het voertuig waar we het nu over hebben, zag in 1955 het levenslicht. Het lijkt me best lastig als je gaat renoveren en onderdelen wilt vervangen, die zijn niet zo makkelijk meer verkrijgbaar…
“Daar weten we inderdaad alles van. Enkele jaren geleden ontdekten we dat er een vreemd geluid in de wagen zat. Als je een bepaalde snelheid reed, hoorden we iets wat er eerst niet was. Maar ja, wat doe je dan? Hij doet het nog, hij rijdt, en op een gegeven moment neem je het geluid op de koop toe. Op een gegeven moment kwamen we in contact met een school in Hoogeveen waar ook vrachtwagens worden onderhouden. Zij wilden wel met ons praten. Wij er met de tekeningen heen. Er was interesse, maar men wilde ook een proefrit maken. Dus zij kwamen naar Haren, zijn gaan rijden, en ook toen werd het geluid gehoord.”

Was het iets ernstigs?
“Nogal. Het vervangen van de versnellingsbak bracht geen oplossing. Het bleek veroorzaakt te worden door het kroonwiel, dat deel uitmaakt van de as, en ook bleek er wat mis te zijn met het pignonwiel. Ze waren beschadigd. Maar hoe kom je aan zulke onderdelen? We zijn in contact gekomen met een bedrijf uit Noord-Holland dat mogelijkheden zag om een as uit Amerika te importeren. Net op dat moment brak de coronacrisis uit, waardoor het onderdeel dat wij nodig hadden lang in een container heeft gelegen. Na een jaar kregen we bericht dat de levering was gearriveerd, maar de as bleek oud te zijn. Het was niet wat wij wilden. Uiteindelijk hebben we een andere as weten te bemachtigen. Het voordeel was dat onderdelen, zoals de remmen, overgezet konden worden op deze as. Sindsdien rijdt de oldtimer weer als een zonnetje.”

Binnen de brandweer is er de afgelopen decennia veel veranderd. Toen jullie deze oldtimer aanschaften, beschikte Haren nog over een gemeentelijke brandweer: dat wil zeggen dat de burgemeester en de gemeenteraad over de aanschaf van nieuwe voertuigen gingen…
“In 1973 ben ik bij de brandweer aan de slag gegaan. Eerst als vrijwilliger, later als ondercommandant en daarna als commandant. Het was een prachtige tijd. Toen het nog een gemeentelijke brandweer was, was het allemaal wat gemoedelijker. Tegenwoordig is het zakelijker. Met de repressieve brandweer heb ik tegenwoordig niks meer van doen. Toen de Veiligheidsregio Groningen werd opgericht, zijn we wel om tafel gegaan. Wat gaat er gebeuren met onze oldtimer? Daar hebben we goede gesprekken over gehad. Er zijn bepaalde zekerheden ingebouwd, waardoor we kunnen blijven beschikken over stallingsruimte. Financiële ondersteuning krijgen we niet, maar de regionaal commandant ondersteunt wel ons doel om dit oude materiaal zicht- en tastbaar te houden. En dat is fantastisch.”

Hoe belangrijk is het hebben van een dergelijke oldtimer?
“Het laat heel mooi zien dat de ontwikkeling binnen de brandweer snel is gegaan. Kijk naar de voertuigen die men tegenwoordig gebruikt: prachtige wagens die van alle gemakken zijn voorzien en waarmee veel mogelijk is. Het is een groot verschil met zeventig jaar geleden. Toch is het wel belangrijk dat we die ontwikkeling kunnen blijven laten zien. Ik zeg wel eens, het enige dat hetzelfde is gebleven, is dat er nog altijd met water wordt geblust. Toen we de oldtimer kregen, was er binnen brandweer Haren een grote groep mensen die zich ervoor inspande. Door de jaren heen neemt dat langzaam af, maar nog altijd is er een groep van vijf, zes mensen die er veel mee bezig zijn. En als er een grote renovatie plaatsvindt, dan zie je dat er meer mensen willen gaan helpen. Voor de teambuilding blijft het belangrijk.”

Rijden jullie hiermee ook het land door?
“Jazeker. Toevallig kreeg ik de afgelopen dagen een berichtje of we in december met onze wagen naar Buren in Gelderland willen. Aan zulke initiatieven werken we graag mee.”

En dat gold ook voor de festiviteiten van dit weekend in Haren…
“Onze oldtimer is zeventig jaar. En we vonden dat dit gevierd moest worden. Met het huidige brandweerkorps hebben we om tafel gezeten en samen besloten we om er een ‘oud en nieuw-dag’ van te maken. Bij de kazerne aan het Felland waren elf oldtimers te bewonderen, waaronder onze Chevrolet. Ook de huidige brandweerwagens waren te zien. Het publiek kon een rondleiding en uitleg krijgen over alle voertuigen. En zo hebben we heel duidelijk laten zien dat de ontwikkeling bij de brandweer verre van stilstaat.”