Bomenridders doen oproep: “Wacht met kap van Betonbos”

De Bomenridders doen dit weekend opnieuw een oproep om niet met de kap van het Betonbos aan het Eemskanaal te beginnen. Volgens geruchten wordt er maandagochtend in alle vroegte gestart met de kap van het bos, dat het afgelopen jaar onderwerp van discussie was.

“Er is al veel gezegd en geschreven over het Betonbos”, vertelt Jan Pieter Janse van de Bomenridders. “Er loopt nog een juridisch proces. Daarnaast hebben we de afgelopen 2,5 week contact proberen te zoeken met een vastgoedontwikkelaar uit Zwolle, die als opdrachtgever bij de kap van het bos betrokken is. We willen met hen om de tafel om hen op andere gedachten te brengen, maar telefoontjes en berichtjes worden niet beantwoord. Ik snap dat: als je morgen begint met de kap, hoef je het gesprek niet meer aan te gaan.”

Betonbos
Het Betonbos ligt tussen het Damsterdiep en het Eemskanaal. Decennia geleden zijn hier, op een braakliggend stuk terrein, tussen betonfunderingen bomen gaan groeien. Een inventarisatie in 2019 wees uit dat het om zo’n 350 bomen gaat. Hoewel het bos geen officiële status heeft, behoort het wel tot de Stedelijke Ecologische Structuur. Het bos moet wijken voor de nieuwe wijk Stadshavens. Omwonenden willen het bos behouden; ze zijn niet tegen nieuwe woningen, maar komen op voor de belangen van de natuur. In het Betonbos leven verschillende diersoorten en de aanwezigheid van natuur is bovendien goed voor de gezondheid en gaat hittestress tegen.

Discrepantie
Janse: “Wat ons steekt is dat de volledige rechtsgang niet wordt afgewacht. Dat betreuren wij. Er is sprake van discrepantie bij dit onderwerp: de ene partij zegt dat de bomen een bepaalde leeftijd hebben, terwijl andere partijen vermoeden dat het bos veel ouder is. Dat verschil is belangrijk, omdat het hier wellicht gaat om een potentieel monumentaal bos. Het onderzoek hiernaar wordt nog altijd geweigerd; we krijgen geen toegang tot het terrein. We hebben een onafhankelijke boomdeskundige klaarstaan die de waarde van de bomen kan beoordelen, zodat er een contra-expertise kan worden uitgevoerd.”

De Bomenridders begrijpen niet waarom het juridische proces niet wordt afgewacht. “Men wil graag dat er woningen gebouwd gaan worden, en dat is ook belangrijk. Maar we hebben het over een groot gebied. Je kunt met je werkzaamheden ook op een andere plek beginnen en het proces rond het Betonbos rustig afwachten. Pas als de hele rechtsgang is afgewikkeld, is het moment daar om stappen te zetten. De huidige aanpak heeft een averechts effect. Stel dat zoiets weer eens gebeurt, dan zeggen omwonenden: ‘Laat maar, we gaan geen geld en energie steken in een juridisch proces, want dat heeft toch geen zin.’ Als je op dat punt komt, dan is het punt dat mensen zelf het recht in handen nemen niet zo ver meer. En dat vind ik gevaarlijk.”

Omwonenden: “Bezwaren hebben geleid tot onvoldoende inkeer”
Het juridische proces is aangespannen door omwonenden. “De bezwaren die wij hebben geuit, hebben onvoldoende geleid tot inkeer”, laten zij in een gezamenlijk statement weten. “Wat we heel jammer vinden, is dat we geen meting hebben kunnen doen op het terrein. We hebben gezocht naar creatieve manieren om toch een bomeneffectanalyse uit te kunnen voeren. Uit ons onderzoek bleek dat één boom, die ook gekapt zou worden, buiten de hekken staat. We hebben deze door een expert laten onderzoeken. De aanvankelijk verwachte overlevingskans van deze boom was minder dan vijf jaar, omdat er een holtevorming aanwezig zou zijn. Uit het rapport van elf pagina’s van het onafhankelijke onderzoek blijkt echter dat de boom goede overlevingskansen heeft en nog zeker vijftien jaar mee kan. Daarmee is de boom monumentaal.”

De omwonenden verduidelijken: “De hele effectanalyse van het Betonbos is door één persoon uitgevoerd. We zeggen niet dat deze persoon er met de pet naar heeft gegooid, maar wel dat er kans is op fouten. Daarom is het verstandig om er een tweede, onafhankelijk onderzoek naar te laten doen. Maar dat wordt geweigerd.” Dat er maandag gekapt gaat worden, hebben omwonenden ook te horen gekregen: “Sommige buurtbewoners hebben een brief in de bus ontvangen waarin staat dat er vanaf maandag 25 augustus kans is op geluidsoverlast. Wij hebben die brief overigens niet ontvangen.”

Voor de toekomst laten de omwonenden het er niet bij zitten: “Het Betonbos is niet de enige plek van discussie. Aan het Balkgat staan verschillende populieren, waarvan gezegd is dat deze behouden zouden worden. Maar uit de huidige plannen blijkt dat ook deze gekapt gaan worden doordat de gebouwgrens wordt opgeschoven. Dit zullen we op de voet gaan volgen. Een zaak aan het Eemskanaal hebben we al gewonnen. Daar zouden ook bomen gekapt gaan worden. De rechter liet doorschemeren dat er door de gemeente een onzorgvuldige afweging is gemaakt. Er is bijvoorbeeld niet gekeken naar het omleggen van leidingen, zodat de bomen konden blijven staan. Kortom, we zullen ons hier actief voor blijven inzetten.”

Verslaggever Ecco van Osterhout maakte deze zomer een reportage over het onderwerp: