Zeldzame soorten in de Onnerpolder: ‘Dit is het belangrijkste broedgebied van Nederland’

De gemeente Groningen is niet alleen de thuishaven van Stadjers, maar ook van verschillende zeldzame soorten planten en vogels. Boswachter Bert Dijkstra van het Groninger Landschap geeft ons een inkijkje in zijn werkgebied, rijk aan bijzondere biodiversiteit: de Onnerpolder.

De Onnerpolder ligt ten westen van het Zuidlaardermeer. Deze polder is onderdeel van het beekdalsysteem van de Hunze en een echt weidevogelgebied, rijk aan vlinders en graslanden. Door zelf in te grijpen probeert het Groninger Landschap dit gebied aantrekkelijk te maken voor verschillende soorten.

De Spaanse Ruiter

De eerste unieke bewoner die Dijkstra laat zien is de Spaanse ruiter, een spinragachtig behaarde plant. Het was de boswachter zelf die de plant ontdekte. “Ik zag wat vlinders vliegen en ik dacht: wat apart! Toen zag ik die planten hier”, vertelt Dijkstra. “Dat is wel leuk, dat je zo’n zeldzame soort vindt.”

Hoe de plant op de Groningse bodem terecht is gekomen, is niet duidelijk. “Maar dit is wel het landschap waar de Spaanse ruiter in past”, vertelt de boswachter. “In de jaren 90 is hier een zwaar bemeste toplaag verwijderd. Daardoor is hier een arme, schrale vegetatie ontstaan: blauw grasland, ideaal voor Spaanse ruiters.”

Steltkluten
Een andere bijzondere soort in de Onnerpolder is de steltkluut. Deze steltloper is tijdens de droogte van 2023 vanuit Zuid-Europa naar het koelere noorden gevlogen. “Hij ziet er een beetje tropisch uit”, vertelt Dijkstra terwijl hij door zijn verrekijker tuurt. “Deze heeft echt hele hoge, rode poten. Kijk maar, het is een beetje uit verhouding.”

Volgens de boswachter is deze polder het belangrijkste broedgebied van Nederland. Dat komt door de aanwezigheid van een andere soort: pitrus. “Doordat wij hier maaien, ontstaat er korte vegetatie met pitruspollen die half mei net boven het water uitsteken. Voor de steltkluut vormen die pollen kleine eilandjes waar zij veilig kunnen broeden; roofvogels kunnen er niet komen.”

Dat weerhoudt de roofvogels er overigens niet van om te jagen. “Kijk een kiekendief!” roept Dijkstra terwijl hij naar een grote vogel in de lucht wijst. De volwassen steltkluten gaan direct in de beschermingsmodus. “De oudere vogels staan constant te turen en te roepen of de kust veilig is, dat hoor je nu ook.”

Na de zomer vertrekt deze zeldzame soort weer naar de warmte: het westen van Frankrijk. Voor nu kan de boswachter nog even genieten van haar aanwezigheid in zijn kantoor.