De liefde in een glazen huisje: Frans (71) vond Frederika bij de Michi-Noeki

In een glazen paviljoentje aan de rand van het Oosterpark bloeide onverwacht de liefde op tussen twee vrijwilligers. Frans Geubel, 71 jaar oud en jarenlang overtuigd alleenstaande, had nog nooit een relatie gehad. Maar toen hij samen met Frederika de Vries (67) begon te werken bij de Michi-Noeki, veranderde alles.

“Ik dacht altijd: de liefde, dat is niks voor mij. Ik was tevreden in m’n eentje. En toen kwam Frederika binnenlopen. Ineens stond de wereld op z’n kop,” zegt Frans met een glimlach. Het stel leerde elkaar kennen terwijl ze samen vrijwilliger waren bij de Michi-Noeki, de ontmoetingsplek midden in de wijk Oosterpark. “We waren allebei nieuw en we vulden elkaar meteen aan. Zonder dat we het doorhadden, zaten we steeds vaker samen aan tafel,” vertelt Frederika.

Wat volgde, was een onverwacht begin. ”Op een dag kregen we samen de slappe lach. Om iets kleins, ik weet niet eens meer wat het was. Maar het voelde alsof er iets openbrak.” Frederika glimlacht. ”Ik zag hoe hij met mensen omging. Zijn rust, zijn zachtheid. Dat raakte me meteen.” Het stel straalt rust uit. Geen geforceerde romantiek, maar een verbondenheid die je zelden ziet bij nieuwe liefdes, laat staan op latere leeftijd. ”We leerden elkaar kennen door samen te werken hier. En dan zie je vanzelf hoe iemand echt in elkaar zit,” zegt Frederika.

Ik dacht altijd: de liefde, dat is niks voor mij

Ze zijn inmiddels anderhalf jaar samen. Voor Frans een hele omslag. Ik zat jarenlang in m’n eentje. Ik had daar ook vrede mee. En ineens ben je onderdeel van een team én van een stel. Ik zit nog een beetje in transitie, zeg ik dan gekscherend. Maar eerlijk, dat is ook echt zo.” Frederika begrijpt die omslag goed. ”Ik ben ook heel zelfstandig geweest in mijn leven. En ik blijf dat ook, dat is wie ik ben. Maar Frans voelt mij feilloos aan. Hij laat me vrij zijn, en juist daarom voel ik me zo veilig bij hem.”

Van eenling tot mensenmens

Frans groeide op in de Oosterpark en sociaal was hij altijd, maar een relatie? Die had hij opgegeven. ”Ik was een soort eenling geworden. Dat autonoom zijn, dat zat in m’n systeem. Ook toen ik hier als vrijwilliger begon.” En dat werk werd al snel meer dan koffie schenken. Frans bleek een vertrouwenspersoon voor velen. ”Ik weet niet wat het is, maar als ik op een bankje zit, komt er altijd iemand bij me zitten met een verhaal. En dan luister ik gewoon. Voor veel mensen is dat al genoeg.” Soms wordt het hem te veel, geeft hij toe. ”Dan zit ik s’ avonds thuis en denk ik: wow, dat was heftig. Maar ja, ik kan het ook niet níet doen.”

Zijn empathisch vermogen is zijn kracht, maar ook zijn valkuil. ”Soms denk ik: ben ik nou een vrijwilliger of een halve therapeut?” Toch is hij daar niet cynisch over. Integendeel. ”Als iemand hier z’n verhaal kwijt kan, en daarna weer een beetje lichter weggaat… ja, dan is mijn dag geslaagd.”

Michi-Noeki: een huiskamer op straat

Het decor van dit alles is de Michi-Noeki: letterlijk ‘station van de weg’ in het Japans. Gebaseerd op het Japanse concept van rustpunten langs lange routes, bedoeld om reizigers even op adem te laten komen. In Groningen kreeg het idee een eigen invulling: een ontmoetingsplek, midden in de wijk. ”Ik noem het altijd een huiskamertje op straat. Dat maakt het laagdrempelig. Je hoeft geen drempel over zoals bij een buurthuis. Je ziet meteen wat er gebeurt, wie er zit”, legt Frans uit. En dat werkt: mensen blijven staan, kijken naar binnen, en komen dagen later ineens toch naar binnen.

De plek is vooral bedoeld tegen eenzaamheid. ”Je hebt veel mensen die in hun eentje thuis zitten. Die ga je niet bellen voor een praatje, dat voelt voor hen als bemoeien. Maar als ze toevallig langs dit glazen huisje lopen… dan komt het van henzelf.” Frederika: ”Hier kun je gewoon zijn wie je bent. Voor mij was het een plek om mezelf te blijven én open te stellen voor iets nieuws. Dat Frans daar onderdeel van werd, had ik nooit verwacht.” De kracht zit in de diversiteit van bezoekers. ”Soms zit hier een bouwvakker, dan weer een oudere vrouw met een rollator. En die raken dan met elkaar aan de praat. Dat is het echte geheim. Die menging”, stelt Frans.

De Michi-Noeki wordt gerund door vrijwilligers. Geen professionals en juist dat maakt het zo toegankelijk. ”We zijn geen GGZ-instelling. We behandelen niemand. Maar juist doordat we geen machtsverhouding hebben, voelen mensen zich vrijer om hun verhaal te doen.”

Soms gaat het ver. Frans vertelt over een vrouw die hier na jaren haar traumatische verleden durfde te delen. ”Ze schreeuwde ineens: hou op! Ik wil dit niet horen! En toen kwam alles eruit.” Hij kreeg een brok in zijn keel, maar wist ook: dit moest eruit. En dat gebeurt niet zelden. ”We hebben mensen gehad die hier jaren kwamen zonder iets te zeggen. En dan ineens… barst het los. En dan weet je: oké, dat betekent dat ze zich hier veilig voelen.”

Groningen omarmt het succes

De Michi-Noeki in de Oosterparkwijk is inmiddels een succes. Niet alleen bij buurtbewoners, maar ook bij beleidsmakers. De plek won een landelijke prijs van Zorgzaam Wonen, en zelfs uit andere steden komen mensen kijken hoe het werkt. ”We hadden hier laatst een bus vol ambtenaren uit het hele land. Die wilden weten: hoe hebben jullie dit voor elkaar gekregen?” zegt Frans trots. Het architectonische ontwerp won zelfs een architectuurprijs.

Toch is opschaling niet vanzelfsprekend. ”We willen het ook niet te groot maken. Dan raak je de intimiteit kwijt. Het moet geen kippenhok worden.” Maar dat het werkt, is duidelijk. ”We zien het dagelijks. Mensen die anders nooit iemand spreken, hebben hier opeens een kring.”

De liefde als bijvangst

En zo werd een sociale ontmoetingsplek ook het decor van een onverwachte romance. Frans en Frederika runnen samen de maandag- en vrijdagmiddag. Soms is het topdrukte, ”dan zuchten we wel eens: dit is haast te veel succes!”, stelt Frederika, maar ze zijn er elke week weer.

‘We voelen elkaar goed aan. Dat is ook wel nodig als je samenwerkt én samenleeft. Maar het gaat eigenlijk heel natuurlijk.” Frederika lacht. ”Hij vult me aan. En hij is lief. Voor mij, maar ook voor iedereen die hier binnenkomt.”

De Michi-Noeki is dus niet alleen een rustpunt voor de wijk, maar ook het beginpunt van iets moois voor twee mensen die de liefde al hadden afgeschreven. Frans kijkt dan nog even naar buiten, waar een groepje mensen op het bankje voor de Michi zit te kletsen. ”Ja, dat bankje… daar gebeurt het. Daar begint het vaak. Een praatje. Een lach. En soms, héél soms, iets groters.”