Nieuwe tentoonstelling Universiteitsmuseum belicht koloniale erfenis wetenschap

Vanaf 15 maart opent het Universiteitsmuseum Groningen de tentoonstelling Verstrengelde Verhalen: Wetenschap en Kolonialisme in de Collectie van Petrus Camper. Hierin wordt kritisch gekeken naar het koloniale verleden in de collectie van de Groninger wetenschapper Camper (1722 – 1789), die al tweehonderd jaar wordt bewaard door de RUG. 

Camper was een invloedrijk wetenschapper die zich uitsprak tegen slavernij en betere zorg promootte. Tegelijkertijd verzamelde hij zonder toestemming menselijke resten uit koloniën en voerde hij pijnlijke operaties uit zonder verdoving. Het universiteitsmuseum noemt onder meer de bijzondere ontdekking van de overblijfselen van een KhoeKhoe-vrouw uit Zuid-Afrika in de collectie.

In de tentoonstelling verschuift, zo stelt het Universiteitsmuseum, de aandacht van de persoon Camper naar de objecten in zijn collectie en de koloniale context waarin die zijn verzameld. De tentoonstelling onderzoekt hoe wetenschappers zoals Camper toegang kregen tot menselijke en dierlijke lichamen, zowel uit Nederland als gekoloniseerde gebieden.

Ook UB worstelt

Dit roept ethische vragen op over hoe musea vandaag omgaan met koloniale erfenissen, waar het museum zelf ook al een tijd mee worstelt. In januari liet directeur Lars Hendrikman weten dat Universiteitsmuseum dat er discussie is over het tentoonstellen van menselijke resten in musea. Vaak is de herkomst van de resten niet bekend. Ook is het niet duidelijk of deze personen toestemming hebben gegeven om tentoongesteld te worden.

Daar tegenover staat het feit dat deze skeletten, schedels en lichaamsdelen vroeger veel gebruikt zijn voor anatomisch onderwijs en deel uitmaken van de geschiedenis van de Universiteit. De UB wil dan ook niet dat de collectie verdwijnt, maar stelt de collectie met koloniale en mogelijk onethische objecten daarom in deze nieuwe vorm op. OOG maakte er in januari de onderstaande reportage over.

De tentoonstelling start volgende week zaterdag (15 maart) en loopt tot 21 september. De expositie is onderdeel van het internationale onderzoeksproject Pressing Matter, waarin bezoekers worden uitgenodigd om mee te denken over de toekomst van academisch erfgoed.