Foto: Paul Blom
In de gemeenteraad werd afgelopen week uitgebreid stilgestaan bij de broedplaatsen in de gemeente. Betrokken partijen kijken tevreden terug op het debat, maar spreken wel de hoop uit dat er snel geleverd gaat worden.
“De publieke tribune zat afgeladen vol”, vertelt Claartje van der Linden van de Broedplaatsencoalitie. “Er waren bij de vergadering vijf insprekers die hun visie met de raadsleden deelden. Gedurende de vergadering schoven er nog wat mensen aan, waardoor het op de bankjes echt inschikken was. Ik denk dat voor iedereen duidelijk was, dat het onderwerp leeft.”
Broedplaatsen
In Groningen zijn verschillende broedplaatsen te vinden. De Biotoop in Haren bijvoorbeeld, maar ook Backbone aan de Travertijnstraat. Bij het debat ging het daarnaast over de ateliers in de binnenstad. De broedplaatsen worden, tegen lage huren, gebruikt door kunstenaars, musici en ondernemers die hun eerste schreden zetten in hun carrière. Gea’s Weggeefwinkel is bijvoorbeeld ontstaan in Backbone. En ook TikTok Tammo begon in dit gebouw. De politiek noemt het waardevolle plekken. Toch bevindt een groot deel van de broedplaatsen zich in tijdelijke gebouwen die te maken hebben met een einddatum. De Biotoop sluit bijvoorbeeld binnen enkele jaren en er is voor deze gebruikers geen zicht op een nieuwe, betaalbare plek.
Paul Grimmius: “Als je binnen enkele jaren weg moet, heb je niet de tijd om iets op te bouwen”
Een ander voorbeeld van een broedplaats is het Suikerterrein. Paul Grimmius is directeur van coöperatie De Suikerbiedt. “Er zijn vijftig leden die zich bij ons hebben verenigd om te werken aan sociale en maatschappelijke impact”, vertelt Grimmius in een online filmpje. “Het Suikerterrein is een hele bijzondere plek. Na de crisis kwamen heel veel gebieden braak te liggen die bestemd of aangekocht waren voor woningbouw. Omdat deze braak kwamen te liggen kregen tijdelijke ontwikkelaars, tijdelijke gebruikers, veel langer de tijd om deze te ontwikkelen. Het Suikerterrein werd voor veertien jaar bestemd voor tijdelijkheid. Dat heeft iets met het gebied gedaan. Normaliter als kunstenaars, creatieve ondernemers en horeca binnen een aantal jaren weg moeten, dan heb je niet de tijd om echt iets op te bouwen. En dat hebben de ondernemers hier wel gehad.”
“Er moet gezocht worden naar een nieuw systeem van huisvesting”
Volgens Grimmius is er daardoor een dieper gewortelde maatschappelijke waarde ontstaan op deze plekken. “Voor de stad is het Suikerterrein een hele unieke plek geworden. Wat je ziet is dat ateliers en creatieve broedplaatsen het heel moeilijk hebben. Die worden eigenlijk de stad uitgedrukt. Dat komt omdat de economie op volle toeren draait. Daarnaast is er enorme krapte op de woningmarkt. Leegstand is er nagenoeg niet meer. Werken in tijdelijke gebouwen is daarom niet meer van deze tijd. Ik denk dat de overheid moet zoeken naar een nieuw systeem van huisvesting voor creatievelingen. Een nieuw model voor permanente tijdelijkheid zou kansen bieden voor groei, vrijheid en maatschappelijke waarde.”
Claartje van der Linden (Broedplaatsencoalitie): “Wat er speelt is heel duidelijk op tafel gelegd”
Terug naar het debat in de gemeenteraad. Van der Linden laat weten tevreden te zijn over de avond. “Waar het over ging is hoe het verder moet met de broedplaatsen in de gemeente. Daar konden de fracties hun wensen en bedenkingen over delen. Ik denk dat het geheel, in wat er speelt, heel duidelijk op tafel is gelegd. Duidelijk is dat er meer ruimte moet komen voor permanente broedplaatsen, dat ze betaalbaar moeten zijn en het belangrijk is dat er zelf veel georganiseerd kan worden. Dat er dus niet gewerkt gaat worden met regels van bovenaf.”
“Ruimte met perspectief”
Over de invulling van de broedplaatsen waren de afgelopen periode wisselende geluiden te horen. Zo werd nagedacht over het invoeren van een termijn. Daarmee wordt bedoeld dat verwacht wordt dat je na een periode van vijf jaar op eigen benen kunt staan. Ook werd gesproken over een selectie aan de poort, waarbij besloten wordt wie er wel, en wie niet, van de ruimten gebruik mag maken. Een meerderheid van de raad ziet dit niet zitten. Ook de Broedplaatsencoalitie niet: “Wij strijden voor meer ruimte. En ook voor ruimte met perspectief. Dat je als huurder de tijd krijgt om iets op te bouwen.”
Wilma Vissers (Kunstenbond): “Prijzen in Groningen liggen in verhouding hoog”
Wilma Vissers is van de Kunstenbond. Zij richt zich met name op het in stand houden van betaalbare en voldoende ateliers. “Het lijkt er op dat de termijn van vijf jaar, die in de plannen genoemd werd, van tafel is. Dat is goed nieuws. Waar ik mij wel zorgen over maak zijn de prijzen. Met bedragen tussen de 60 en 80 euro per vierkante meter liggen die in verhouding erg hoog. In Maastricht betaal je bijvoorbeeld 48 euro. Waarom zijn de prijzen hier zo hoog? Dat is onvoldoende aan het licht gekomen. En dat geldt ook voor de Biotoop. Dit gebouw is misschien nog een jaar open. Maar waar moeten de vierhonderd kunstenaars en creatievelingen dan naar toe? Daar is woensdag niet een duidelijk antwoord op gekomen.”
“Het blijft abstract”
Tijdens het debat werden wel ambities uitgesproken, maar tot concrete locaties voor broedplaatsen kwam het niet. Van der Linden: “Het blijft abstract. Hier komt misschien wat, en daar misschien ook. Maar duidelijker dan dat werd het niet. En natuurlijk is het ook lastig, want zoiets realiseer je niet even snel. Aan de andere kant zijn we inmiddels wel sinds 2019 of 2020 in gesprek. Ik denk dat het nu wel tijd wordt dat er geleverd gaat worden. Dat er duidelijkheid komt. De verhoudingen zijn op dit moment goed. Maar ik denk niet dat de broedplaatsen er bij gebaat zijn dat er over twee jaar verder wordt gesproken als er een volgend rapport is geschreven. De behoefte is duidelijk. Dat moet nu concreet worden gemaakt.”
“Concrete visie ontbreekt”
Vissers is het daar mee eens: “De concrete visie ontbreekt. Over de ateliers in de binnenstad wordt door de wethouder gezegd dat er gekeken wordt naar een nieuw gebouw. Mocht dit lukken, dan komen de huidige ateliers te vervallen en krijgen zij een nieuwe functie. Ondertussen wordt er door de wethouder gezegd dat het belangrijk is dat de gebruikers bij dit proces worden betrokken. Maar ondertussen hoor ik dat de woningcorporatie al bezig is met een pand. Welk pand, dat is onbekend. Maar wij praten hier niet over mee. Dat zorgt voor onzekerheid. Als gebruikers willen wij graag meedenken over de invulling en de afmetingen van de ateliers. Dat lijkt nu niet te gebeuren, en dat is niet de weg die we moeten bewandelen.”
“Er moet volwaardig aan tafel mee worden gepraat”
Van der Linden is het volledig met Vissers eens: “Gebruikers moet je volledig bij deze planmakerij betrekken. Ik denk dat er juist vanuit de gebruikers van broedplaatsen ook veel kennis en creativiteit aanwezig is. Geef dat de ruimte. Dat zou er misschien ook voor kunnen zorgen dat nieuwe plannen goedkoper uitgevoerd kunnen worden, dan als via de gewaande paden een weg wordt gezocht.”
“Het is tijd om wat te gaan doen”
De Broedplaatsencoalitie zou het ook een goed idee vinden dat de wethouders van Wonen en Cultuur een kijkje gaan nemen in andere steden: “Ik denk dat het heel verrijkend kan zijn. Er zijn in ons land mooie voorbeelden te vinden van hoe gemeenten het qua broedplaatsenbeleid hebben opgepakt. Waar ik in ieder geval blij mee ben is dat wij op de kaart staan. Raadsleden hebben zich goed geïnformeerd. Maar nu is het tijd om er wat mee te gaan doen. Dat er geleverd gaat worden.”
De wijnactie van Lions Club Groningen Haren heeft in de laatste weken van vorig jaar…
Het plan om de Diversity and Inclusion Office op de Rijksuniversiteit Groningen te schrappen, kan…
Bij het verkeersongeluk dat vrijdagavond plaatsvond op de A7 bij Kolham zijn twee inwoners uit…
De Grote Markt is zaterdagavond het toneel van de 23e editie van de Nacht van…
Het plaatsen van AED's heeft vanuit de gemeente de afgelopen jaren geen prioriteit gehad. Dat…
Marée Dijkema uit Groningen zal volgend jaar winter niet te zien zijn op de Olympische…