Seinhuis 1 bij Paterswoldseweg sloot veertig jaar geleden de deuren: van handmatig naar automatisch

Precies veertig jaar geleden werd seinhuis 1 bij de Paterswoldseweg gesloten. Daarmee werd er ook afscheid genomen van één van de laatste overwegwachters in de stad.

Op de plek waar vroeger het seinhuis stond heeft de afgelopen veertig jaar de tijd niet stilgestaan. In 2018 werd de spoorwegovergang vervangen door een tunnel. Tot 1984 stond aan de zuidzijde van de overweg, tussen het spoor naar Hoogkerk, en de tramlijn naar Drachten, een seinhuis. In 1884 werd de spoorlijn naar Delfzijl geopend, later volgden de andere verbindingen. Om het treinen veilig te kunnen laten rijden werd er gebruik gemaakt van klassieke, en later, mechanische- en relais-beveiliging. Vanuit seinhuizen werden de seinen, wissels en overwegen bediend. In het begin gebeurde dit met trekdraden, waarbij door middel van het omzetten van hendels een wissel of sein werd omgezet. In de jaren zeventig volgde de overgang naar een mechanische bediening.

Drie seinhuizen
Op en rond het Hoofdstation stonden drie seinhuizen. De grootste, Post T, wordt op dit moment gerenoveerd en krijgt in de toekomst haar plek weer terug in het stationsgebied. Vanuit deze post werd het hele stationsgebied bediend. Vanuit seinhuis 1 werd de infrastructuur aan de westzijde bediend, seinhuis 2 stond aan de oostzijde van het stationsgebied, bij het Herewegviaduct.

Overbodig
Willem Scheper was de laatste overwegwachter van seinhuis 1. Op 23 februari 1984 werden vanuit het seinhuis voor de laatste keer de slagbomen van de spoorwegovergang bediend. Niet veel later werd het gebouw gesloopt. De mechanische beveiliging had plaatsgemaakt voor automatische beveiliging. Met computers werd het mogelijk om treinpaden in te stellen waarbij seinen en wissels door software werden bestuurd. Spoorwegovergangen werden uitgerust met detectie waardoor slagbomen automatisch gingen sluiten bij het naderen van een trein. Daarmee werd de functie van overweg- en seinwachter overbodig.

Ongelukken
Maar of het daarmee ook beter werd? Op Facebook schrijft Jan dat de spoorwegovergang bij de Paterswoldseweg werd vervangen door een installatie met halve overweg slagbomen. “In de oude situatie werd er gebruik gemaakt van slagbomen die de hele weg afsloten. Onder deze bomen zaten ook nog eens valhekken. De halve bomen nodigden waaghalzen en ongeduldige mensen uit om er tussen door te zigzaggen. Het heeft verschillende keren tot ongelukken geleid op deze plek.”