Gaswinning in Groningen stopt zondag definitief: “Behalve als het heel koud wordt”

Na zestig jaar stopt deze zondag de aardgaswinning in Groningen. Toch is het geen reden voor feest. Komende winter kan er in uitzonderlijke gevallen nog een beroep worden gedaan op het Groningse gas.

Het verhaal van de gaswinning begint in 1959 als een grote gasvoorraad wordt ontdekt bij Slochteren. Dit was een belangrijke ontdekking voor Nederland, dat op dat moment nog grotendeels afhankelijk was van de import van aardgas. In 1963 begon de gaswinning. In de decennia die volgden leverde het de Nederlandse schatkist miljarden euro’s op. Maar er was ook een keerzijde. Al snel werd duidelijk dat de gaswinning ook negatieve gevolgen had, zoals bewegingen in de bodem, die voor schade aan huizen en gebouwen zorgden. In 1986 wordt dat duidelijk gemaakt door de eerste aardbeving. De politiek houdt dan echter nog vol dat de gaswinning geen aardbevingen kan veroorzaken.

Wake-up call
Op 16 augustus 2012 vindt een zware aardbeving plaats bij Huizinge. Met een kracht van 3.6 op de schaal van Richter is het tot nu toe de zwaarste aardbeving die ooit in Groningen is gemeten. Voor de NAM is dit de aanleiding om toe te geven dat het boren naar gas aardbevingen veroorzaakt. De roep vanuit Groningen om minder gaswinning en schadevergoeding wordt vanaf dat moment steeds luider. Er worden verschillende fakkeloptochten gehouden die massaal bezocht worden. De beving bij Huizinge was een wake-up call die duidelijk maakte dat de gaswinning niet langer verantwoord was.

Stoppen met de winning
Toch zou het nog tot dit jaar duren voor de gaskraan echt dicht gaat. In 2018 luistert het kabinet naar het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen om de gaswinning te halveren. In dat jaar wordt ook de eerste stap gezet. De gaswinning wordt in 2018 verlaagd van 42 naar 28 miljard kuub per jaar. Een jaar later wil men in 2022 stoppen met de winning van gas. Door de geopolitieke situatie, met de oorlog in Oekraïne, wordt dit uiteindelijk 1 oktober 2023.

Groninger Bodem Beweging: “Er blijft een knop waar aan gedraaid kan worden”
Vorige week liet de Groninger Bodem Beweging weten niet blij te zijn. Er wordt namelijk het komende jaar geen beton gestort in de winningsputten. Het kabinet heeft namelijk een uitzondering op de regel ingebouwd. Mochten we komende winter met strenge vorst te maken krijgen, waarbij het meerdere dagen achtereen overdag gemiddeld -6,5 graden vriest, dan kan er weer tijdelijk gas gewonnen worden. Coert Fossen van de Groninger Bodem Beweging noemt het gevaarlijk: “In november hebben we verkiezingen. Welke partij gaat het grootste worden? Wat wordt er vervolgens in de onderhandelingen afgesproken? En het lijkt nu allemaal heel mooi, dat gezegd wordt dat de kraan echt dicht gaat. Maar er blijft een knop waarmee er toch weer aanspraak kan worden gemaakt op het aardgas. Volgend jaar kan ineens alles weer anders zijn. We weten allemaal hoe veranderlijk het kan zijn in Den Haag. En volgens mij waren we onderweg naar een andere uitkomst.”

Versterkingsoperatie
Dat de gaskraan zondag dicht gaat betekent niet dat het boek kan worden gesloten. De Groningse bodem zal nog lang onrustig blijven en de versterkingsoperatie, om huizen en gebouwen veiliger te maken, gaat de komende jaren nog door. Het project, onder aanvoering van de Nationaal Coördinator Groningen, begon in 2018. Uit cijfers blijkt dat inmiddels 35% van de 27.318 woningen voldoet aan de veiligheidsnorm. De afgelopen jaren zijn 3.850 woningen versterkt. Naar verwachting zal het proces in 2025 afgerond zijn.