“Noordelijke stroming lijkt te gaan verdwijnen, kans op natuurbranden neemt wel toe”

Al wekenlang hebben we te maken met een wind die uit het noorden waait. Volgens OOG-weerman Johan Kamphuis is er een kans dat dit stramien binnenkort doorbroken wordt, maar de vraag is of we daar blij van moeten worden.

“We hebben sinds begin mei te maken met een wind uit het noorden”, vertelt Kamphuis. “Daarvoor hadden we een natte periode, waarbij de wind ook wel eens uit andere richtingen kwam, maar toch ook al vrij vaak in de noordhoek zat. Op dit moment levert het bij ons een rustig weertype op, met de laatste dagen veel zon.” Het is ook een situatie die niet ongebruikelijk is voor deze tijd van het jaar. “De wind uit noordelijke richtingen wordt veroorzaakt door de straalstroom. Dit kun je beschouwen als een soort rivier van wind die op enige hoogte in de atmosfeer van west naar oost over het noordelijk halfrond waait.”

“Hardnekkig patroon”
Kamphuis: “Wat we zagen is dat deze stroom wat noordelijker kwam te liggen. Door een afvlakking van de temperatuurverschillen tussen de polen en het relatief koude zeewater, viel de straalstroom stil. Het systeem kwam hierdoor op slot te zitten. Bij de Britse Eilanden ontstond een hogedrukgebied, dat af en toe verbinding zocht met hogedrukgebieden boven bijvoorbeeld de Azoren en Scandinavië. Deze situatie leidt tot een noordelijke windrichting. Een hardnekkig patroon. Een patroon dat overigens niet wordt veroorzaakt door een natte winter of een nat voorjaar.”

“Wind gaat aan het einde van de week meer naar het noordoosten”
Toch lijkt er op korte termijn beweging in het systeem te komen. “De situatie blijft in stand door de temperatuurverschillen. Maar het zeewater wordt warmer, en daardoor zul je zien dat er beweging komt. Er ontstaan andere stromingspatronen. Aan het eind van de komende week zou de wind al wat meer naar het noordoosten kunnen trekken.”

“Kan flink snel warmer worden”
En volgens Kamphuis kan de situatie dan ook heel snel veranderen: “Als de blokkade zich verplaatst, dan kan het ineens heel snel anders worden. De wind kan bijvoorbeeld naar het zuiden draaien. En dan kunnen we onze borst wel nat maken. Want dan gaat het heel snel flink wat warmer worden, maar neemt ook de onstabiliteit toe. De kans op regen- en onweersbuien wordt dan groter. Die trend zie je ook al een aantal dagen terug in de weerkaarten. Maar of we daar nu echt blij mee moeten zijn?”

“Risico op natuurbranden”
De komende dagen zit de wind echter nog vast in de noordhoek. En dat brengt ook gevolgen met zich mee. “Als je de vochtigheid kunt meten, dan zie je al een aantal dagen dat de luchtvochtigheid heel erg laag is. De wind die nu al weken over het land waait is droog. De toplaag van de landerijen en natuurgebieden is ook al flink droog. En dit brengt het risico op natuurbranden met zich mee.”

“Hogedrukgebied zorgt voor lage luchtvochtigheid”
Zondagmiddag woedde er bijvoorbeeld een grote brand in Nationaal Park De Maasduinen in het Limburgse Bergen. Een groot gebied werd in de as gelegd. Een woordvoerder van de Limburgse brandweer laat zondagavond weten dat de brand grotendeels onder controle is, maar dat nog geen ‘brand meester´ is gegeven. Kamphuis: “Als de wind uit het noorden komt, dan denk je dat de lucht vochtig is, omdat die vanaf zee komt. Maar door het hogedrukgebied vinden er dalende luchtbewegingen plaats. Hierdoor kunnen wolken niet diep worden en wordt het ontstaan van neerslag dus eigenlijk tegengehouden. En met die situatie zullen we de komende dagen nog zeker rekening mee moeten houden. Het zal de komende dagen droog blijven, waarbij ook droge lucht wordt aangevoerd.”