“De natuur maakt zich niet druk om sneeuw in april, de zorgen zitten in de lange termijn”

Sneeuw in april. Volgens boswachter Bart Zwiers niets om je zorgen over te maken. Wel heeft de boswachter andere zorgen, zorgen die veel groter zijn.

“Ik ben het met de geluiden in de samenleving eens dat sneeuw in april heel uitzonderlijk is”, vertelt Zwiers. “Maar de natuur is daar prima tegen bestand. We hebben niet voor niets spreekwoorden als ‘april doet wat ie wil’ en ‘maart roert zijn staart’. Tegen wat vorst en tegen wat sneeuw, dat kan de natuur prima handelen. En natuurlijk, als je als vogel nu op je nest zit te broeden, dan is het niet fijn dat je er af waait. Maar het was veel ernstiger geweest als deze koude periode zich begin volgende maand had aangediend. Dan zijn veel eieren uitgebroed en is er veel nieuw leven. Dan had je heel veel schade gehad.”

“Maart is gortdroog verlopen”
Zijn er dan geen problemen? Daarover is Zwiers helder: “Wat we zien is dat we met de waan van de dag leven, en dat we niet naar de langetermijneffecten kijken. Kijken we naar de maand maart, dan is deze gortdroog verlopen. Er is geen druppel neerslag gevallen. En als ik dat zeg dan hoor ik de mensen gelijk reageren, maar in februari was er nog bijna wateroverlast. En dat klopt. Maar het probleem is dat we al dat overtollige water met een enorme noodvaart hebben afgevoerd. Terwijl er nu in de bovenlaag nagenoeg geen water meer is te vinden.”

Klimaatbestendiger reageren en acteren
Zwiers omschrijft dat als ernstig. “Vergelijk het met de mens. Als je een week geen eten krijgt, dan is dat de te overleven. Maar drie dagen geen water, dat overleef je niet. Zo werkt het ook in de natuur, en dan heeft het verstrekkende gevolgen. Hoe het anders moet? We moeten veel klimaatbestendiger gaan reageren en acteren. Wat we nu doen is dat we overtollig water opvangen in buffergebieden. In Groningen bevinden die zich aan het uiteinde. Wat je wilt is dat je water eigenlijk bovenin opvangt. En dat je gedurende een droge periode constant een beetje water naar beneden laat sijpelen, zodat je de droogte pareert.”

Klimaatverandering
De boswachter verwijst daarbij naar het plateau. Drenthe ligt hoger dan Groningen, waardoor het water snel naar Groningen wegtrekt en er in Drenthe droogte ontstaat. “En dat is nadelig voor de landbouw maar ook voor ons drinkwater in de waterwingebieden. Dus laten we ons niet zo druk maken om de dagkoers, maar wel om de lange termijn effecten. Planten hebben water nodig, riet heeft veel water nodig. Wat gebeurt er als er in de toplaag geen water meer zit, dan heb je helemaal niks meer. Dat is de klimaatverandering, en daar moeten we echt actie op ondernemen.”