Toename stress door schade en versterking in gaswinningsgebied: “Versterking is juist een stressor”

De gezondheid van mensen die woningen in het gaswinningsgebied is vorig jaar duidelijk afgenomen. Dat blijkt uit onderzoek van Gronings Perspectief, een samenwerking tussen de Rijksuniversiteit Groningen en het Sociaal Planbureau Groningen.

De conclusie is het resultaat van twee panelmetingen van het inmiddels al langlopende onderzoeksproject. Uit de gegevens blijkt dat in april en oktober 2021 een opvallende daling van de gezondheid van bewoners met schade aan hun woningen ten opzichte van eerdere jaren is te zien. Met name voor bewoners met meervoudige schade is er sprake van een grotere gezondheidsachterstand. Ook het vertrouwen in de Rijksoverheid daalt. “In 2020 zagen we juist een stijging in de gezondheid, zelfs voor bewoners met meervoudige schade”, vertelt onderzoeker Katherine Stroebe. “Dat kentert nu. Waarom, weten we niet precies. Ik denk dat de problematiek zich op dit moment niet leent voor optimisme: er is sprake van een traag verlopende versterkingsoperatie, de dreiging van toenemende gaswinning, veel nieuwe regels en procedures. Voor veel bewoners ontbreekt het perspectief dat het snel beter zal gaan.”

Invloed van versterking op gezondheid
Ook het onderdeel van de invloed van versterkingen op de gezondheid is onderzocht. Daaruit blijkt dat bewoners van wie de huizen versterkt worden meer risico lopen. Ze hebben een slechtere gezondheid en voelen zich minder veilig dan degenen die niet met versterkingen te maken hebben. Aanvullend onderzoek laat zien dat het wel uitmaakt in welke versterkingsfase een bewoner zit. Als bewoners in de fase tussen beoordeling en planvorming komen, daalt hun gezondheid en voelen ze zich ook onveiliger. Wanneer de bouw is afgerond is er enig herstel, maar of dat doorzet is nog onduidelijk.

“Als versterking tot een verbetering zou moeten leiden van gezondheid en veiligheid, dan is dat in de analyse niet terug te zien. Er lijkt eerder sprake van het omgekeerde, al zijn aanvullende analyses nodig. Uit de huidige analyses wordt duidelijk dat er in ieder geval aandacht nodig is voor bewoners die zich in de fase tussen beoordeling en planvorming bevinden. Daar gaat het niet goed mee.”

“Versterking is juist een stressor”
Het onderzoek laat zien dat het getouwtrek met instanties en procedures een negatieve invloed heeft op gezondheid, veiligheidsgevoel en vertrouwen. Waar de overheid de versterking als een oplossing voor de problematiek presenteert, blijkt het juist een stressor. “Uit onze eerdere onderzoeken blijkt dat gedoe met instanties en procedures erg stressvol is. Dat onderbouwen we in dit rapport nog verder. Hiermee kun je stellen dat de geboden oplossingen misschien wel bijna net zo erg zijn als de oorspronkelijke kwaal, aardbevingen en schade.”