“De brandweer mocht de brand niet blussen”

De nacht van 9 op 10 november 1938. Het zou de geschiedenisboeken ingaan als de Kristallnacht waarbij in heel Duitsland bezettingen van Joden vernield werden en synagoges in brand werden gestoken. “De brandweer rukte wel uit, maar kreeg de opdracht om niet te blussen.”

Het is één van de onderwerpen die aan bod komt op een tentoonstelling in de synagoge in de Folkingestraat. “Eigenlijk is het een Duitse tentoonstelling die vorig jaar voor het eerst te zien was in het Duitse Leer”, vertelt directeur Marcel Wigchers van de stichting Folkingestraat synagoge. “Het Jodendom in Leer en hier in de stad zijn ongeveer tegelijkertijd ontstaan, en kenden vanaf het prille begin een intensieve samenwerking. Dat beeld van die ontwikkeling laten we zien op deze tentoonstelling.”

Ondanks de gelijkenissen laat de tentoonstelling ook een tweedeling zien. “Door de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog is de Joodse gemeenschap in Leer van de aardbodem weggevaagd en de synagoge brandde tijdens de Kristallnacht tot de grond toe af. Dat we nu deze tentoonstelling hier in Groningen hebben is bijzonder. Niet alleen omdat het voor deze gelegenheid speciaal vertaalt is in het Nederlands, maar ook vanwege het emotionele. De synagoge hier in de Folkingestraat lijkt erg sterk op die in Leer stond. Dat maakt het voor Duitse bezoekers heel bijzonder.”

De tentoonstelling “340 Jaar Joodse geschiedenis in het grensgebied” is tot 31 december 2014 te bekijken.